Đội múa rồng xã Hoàng Nam biểu diễn trong Ngày hội Văn hóa - Thể thao huyện Nghĩa Hưng năm 2019.
Trong quá trình huy động sự đóng góp của nhân dân xây dựng nhà văn hóa, để đảm bảo đồng thuận, không tạo áp lực cho người dân các xã, thị trấn đã đưa ra nhiều phương án phù hợp. Hộ có điều kiện thì đóng góp một lần, theo từng khẩu, hộ khó khăn thì chia làm nhiều lần, theo mùa, vụ. Tính đến hết năm 2019, toàn huyện có 288/293 thôn, xóm, tổ dân phố có nhà văn hoá (đạt tỷ lệ 98,3%) với tổng kinh phí hàng chục tỷ đồng. Các nhà văn hóa được nâng cấp, mở rộng diện tích, cải tạo khuôn viên, có công trình phụ trợ phục vụ các hoạt động thể dục, thể thao quần chúng. Toàn huyện có 215 sân cầu lông, 38 sân bóng chuyền, 42 sân bóng đá.
Ngoài ra, các địa phương còn quan tâm xây dựng tủ sách nhà văn hoá, đáp ứng nhu cầu thông tin, nghiên cứu, học tập của cán bộ, nhân dân. Đến nay, toàn huyện có trên 70% nhà văn hoá thôn, xóm, tổ dân phố được trang bị tủ sách với đa dạng các loại sách, báo, tạp chí pháp luật, khoa học - công nghệ, kinh tế - chính trị, văn hoá - xã hội. Công tác quản lý và tổ chức các hoạt động tại nhà văn hóa do Ban chủ nhiệm nhà văn hóa gồm các đồng chí: Bí thư chi bộ, Trưởng thôn, xóm (tổ trưởng tổ dân phố), Trưởng ban công tác Mặt trận trực tiếp quản lý; Chi hội trưởng các Chi hội Cựu chiến binh, Phụ nữ, Nông dân, Người cao tuổi và Bí thư chi Đoàn là thành viên. Ban chủ nhiệm nhà văn hóa đã xây dựng quy chế khai thác sử dụng nhà văn hóa, kế hoạch sinh hoạt và tổ chức các hoạt động cụ thể như: Tổ chức các cuộc hội họp, sinh hoạt của tổ chức Đảng, chính quyền và các đoàn thể thôn, xóm; tăng cường tuyên truyền, phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tổ chức các chương trình, lớp học nâng cao dân trí, phổ biến kiến thức khoa học kỹ thuật, giáo dục tư tưởng, đạo đức, nếp sống văn hoá, biểu dương người tốt, việc tốt tại cơ sở; tổ chức duy trì hoạt động của tổ, đội, câu lạc bộ văn nghệ, thể thao, phòng chống bạo lực gia đình, bình đẳng giới, xây dựng nếp sống văn minh; tổ chức giao lưu, mừng thọ, gặp mặt, nói chuyện chuyên đề, vui chơi giải trí cho người dân. Các hoạt động tổ chức tại nhà văn hóa đảm bảo các tiêu chí về vệ sinh môi trường, phòng chống cháy nổ, nội dung vui tươi, lành mạnh, đúng quy định của Nhà nước, phù hợp với điều kiện kinh tế và bản sắc văn hóa truyền thống ở địa phương, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Các nhà văn hóa, sân thể thao được xây dựng đồng bộ, kiên cố, không chỉ là nơi sinh hoạt, hội họp của các tổ chức, đoàn thể mà còn là nơi hưởng thụ văn hóa, văn nghệ, thể thao của người dân. Tỷ lệ người dân tham gia tập luyện thể dục, thể thao thường xuyên trên địa bàn toàn huyện chiếm 35% dân số. Nhiều câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ cơ sở được thành lập, hoạt động hiệu quả, nề nếp. Đến nay, toàn huyện có 2 câu lạc bộ văn học - nghệ thuật cấp huyện, 35 câu lạc bộ văn nghệ cấp xã và gần 50 tổ, tốp, đội văn nghệ, thể thao thôn, xóm, tổ dân phố. Vào các dịp kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh (2-9), Tết Trung thu, Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân (18-11), Ngày Gia đình Việt Nam (28-6) hàng năm, các thôn, xóm, tổ dân phố đều tổ chức giao lưu, biểu diễn văn nghệ thi đấu thể thao quần chúng. Ở Nghĩa Hưng, các câu lạc bộ văn nghệ, thể thao quần chúng sinh hoạt đa dạng ở nhiều loại hình; trong đó hoạt động sôi nổi nhất là các đội, hội, câu lạc bộ: thơ, đàn - hát dân ca người cao tuổi, tuyên truyền ca khúc cách mạng ở các xã Nghĩa Thịnh, Nghĩa Phú, Nghĩa Hùng, Nghĩa Phong, Nghĩa Bình, Nghĩa Lâm, Nghĩa Lợi, thị trấn Rạng Đông; múa hạc ở xã Nghĩa Hải; múa rối nước ở các xã Nghĩa Trung, thị trấn Rạng Đông; cà kheo ở xã Nghĩa Thắng; múa rồng ở xã Hoàng Nam; kèn đồng, trống cà rùng, trống trắc ở các xã Nghĩa Sơn, Nghĩa Lạc, Nghĩa Hải, thị trấn Liễu Đề, thị trấn Quỹ Nhất... Bằng nguồn kinh phí xã hội hóa huy động sự đóng góp từ nhân dân, nhiều hoạt động văn hóa, thể thao cơ sở được tổ chức thường xuyên. Các tốp, đội, câu lạc bộ văn nghệ, thể thao quần chúng đều tham gia tích cực tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đến đông đảo nhân dân. Từ những cuộc thi ở cơ sở, các xã, thị trấn đã tuyển chọn lực lượng nòng cốt, hạt nhân văn nghệ, thể thao để tham gia các sự kiện văn hóa, thể thao cấp huyện, cấp tỉnh. Hàng năm, Phòng Văn hóa, Thông tin và Thể thao, Trung tâm Văn hóa - Thể thao huyện đều tổ chức hội thi, hội diễn để các đội văn nghệ có điều kiện giao lưu, học hỏi lẫn nhau. Tại Hội diễn văn nghệ quần chúng huyện năm 2019 có sự tham gia của hơn 300 diễn viên, nhạc công của 23/25 xã, thị trấn.
Để hệ thống nhà văn hóa thôn, xóm phát huy vai trò trong xây dựng đời sống văn hóa cơ sở, thời gian tới, huyện Nghĩa Hưng tiếp tục chỉ đạo các xã, thị trấn huy động các nguồn lực xã hội để đầu tư, mua sắm các trang thiết bị cho nhà văn hóa, khu thể thao thôn, xóm; tổ chức các lớp tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ công chức văn hóa, thông tin và thể thao cơ sở; tăng cường công tác quản lý Nhà nước, thực hiện hiệu quả xã hội hóa hoạt động văn nghệ, thể thao, vui chơi giải trí, học tập cộng đồng. Hướng dẫn, khuyến khích nhân dân tham gia sáng tạo, bảo tồn và phát huy các loại hình nghệ thuật dân tộc, thể thao truyền thống. Phát huy vai trò của các tổ chức đoàn thể trong xây dựng các tổ, đội, câu lạc bộ nhà văn hóa như: Chi Hội Người cao tuổi, Chi Hội Cựu chiến binh phát động phong trào xây dựng “Tủ sách nhà văn hóa”, xây dựng các câu lạc bộ đọc sách, thơ - ca, dưỡng sinh, cờ tướng; Chi Hội Phụ nữ xây dựng các câu lạc bộ văn nghệ, tiền hôn nhân, gia đình hạnh phúc; Chi Đoàn Thanh niên phát động các phong trào “Cưới theo nếp sống văn minh”, “Tuổi trẻ tình nguyện”, tổ chức các giải thể thao lứa tuổi thanh, thiếu niên như: bóng đá, bóng bàn, bóng chuyền, cầu lông.
