Đối với người lao động trong các doanh nghiệp căn cứ quy định tại Điều 103 Bộ luật lao động 2012 như sau:
“1. Tiền thưởng là khoản tiền mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất kinh doanh hằng năm và mức độ hoàn thành công việc của người lao động.
2. Quy chế thưởng do người sử dụng lao động quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện tập thể lao động tại cơ sở.”
Đối với trường hợp người lao động làm trong doanh nghiệp do nhà nước năm giữ 100% vốn (quy định tại Điều 16 Thông tư 26/2016/TT-BLĐTBXH) thì tiền thưởng của người lao đồng được quy định như sau:
“1. Quỹ tiền thưởng hàng năm từ quỹ khen thưởng, phúc lợi của công ty theo quy định của Chính phủ về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý tài chính đối với doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và hướng dẫn của Bộ Tài chính”
Từ quy định trên cho thấy tiền thưởng cuối năm của người lao động do người sử dụng lao động ban hành quy chế thưởng (có tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện tập thể lao động tại cơ sở) và sau đó công bố công khai tại nơi làm việc để nhận viên nắm rõ.
Vậy nên, mức chi tiền thưởng thưởng cuối năm cho người lao động sẽ do người sử dụng lao động quy định. Theo đó, mức chi tiền thưởng được căn cứ vào quy chế của doanh nghiệp và kết quả sản xuất - kinh doanh hằng năm của doanh nghiệp cũng như mức độ hoàn thành công việc của người lao động.
Hình thức thưởng: Người lao động có thể thưởng tết bằng hiện kim hoặc hiện vật, cụ thể:
- Hiện kim là khoản tiền thưởng tương ứng thưởng cho người lao động;
- Hiện vật có thể là dầu ăn, nước mắm, bánh kẹo, bia, nước ngọt, quần áo, tương ớt,.. hay chính sản phẩm của doanh nghiệp như ti vi, tủ lạnh... ;
* Tiền thưởng lương tháng 13
- Là khoản tiền thưởng cuối năm của người lao động, được người sử dụng lao động và người lao động thỏa thuận. Vì cùng là khoản tiền thưởng vào dịp cuối năm nên có rất nhiều người lao động đã nhầm tưởng việc trả tiền thưởng lương tháng 13 là chung với khoản tiền thưởng, người sử dụng lao động buộc phải trả cho người lao động vào dịp cuối năm.
Tuy nhiên, việc chi trả lương tháng 13 do hai bên thỏa thuận (không bắt buộc doanh nghiệp nào cũng áp dụng), mà đây là chính sách ưu đãi mà người sử dụng lao động đưa ra để thu hút nhân tài làm việc và cống hiện xứng đáng cho doanh nghiệp của mình.
Mức chi lương tháng 13 dựa trên tình hình kinh doanh – sản xuất của doanh nghiệp và kết quả làm việc của người lao động, nên mức tiền thường thông thường thông phải ai cũng giống ai.
Lưu ý: Trong trường hợp doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ hay người lao động không hoàn thành công việc thì nhiều khả năng sẽ không được nhận lương tháng 13.
Điều kiện hưởng: Vì tiền thưởng lương tháng 13 do thỏa thuận giữa người sử dụng lao động và người lao động mà bộ luật dân sự không có quy định cụ thể. Nhưng thông thường việc xác định thưởng lương tháng 13 được người sử dụng lao động căn cứ theo thời gian làm việc tại doanh nghiệp như là:
- Nếu làm đủ 12 tháng (bao gồm cả thời gian thử việc) thì cuối năm dương lịch sẽ được hưởng 1 tháng lương.
- Nếu không làm đủ 12 tháng (hoặc có tăng/giảm lương trong thời gian làm việc) thì sẽ tính theo tỉ lệ tương đương.
Do đó, vào dịp cuối năm người lao động sẽ được hưởng các khoản tiền thưởng theo quy chế thưởng do người sử dụng quy định và công khai cho người lao động nắm rõ. Ngoài ra, người lao động cũng được hưởng các khoản tiền thưởng ưu đãi như lương tháng 13, trợ cấp xe cộ, quà tết,...Nhằm hỗ trợ người lao động cũng như tránh trường hợp người lao động nghỉ việc sau tết,...
Lưu ý: Tiền lương tháng 13 và tiền thưởng theo đánh giá năng lực của người người lao đồng không là căn cứ để tính đóng bảo hiểm xã hội (Căn cứ Công văn 560/LĐTBXH-BHXH của Bộ Lao động thương binh và xã hội hướng dẫn xác định tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội).
Tổng hợp
