Quê tôi và như nhiều vùng quê khác khi gặp nhau thường chào thế này:
- Bác đi đâu đấy?
- Bà ăn cơm chưa?
- Anh làm gì đấy?
- Bác nấu cơm chưa?
- Bác gặt, cấy xong chưa?
....
Gặp người đi xa về lâu không nhìn thấy thì chào:
- Em chào bác ạ; bác có khỏe không, ông bà và các cháu thế nào?
Có cụ già xưa thì hay đáp: "Không dám". Ngại quá.
Ta đáp lại họ bằng nụ cười tươi, có thể trả lời hoặc chào lại bằng câu hỏi tương tự.
Gặp đông người đang ngồi cỡ ngang tuổi mà không rõ tên thì nói:
- Chào cả nhà!
...
Tất nhiên khi biết nhà người ta có hỷ thì chúc mừng, có việc tang thì chia buồn, đau yếu thì hỏi thăm bệnh tình để động viên, chia sẻ.
Nếu bạn nhớ và hỏi thăm tên ông bà con cháu thì thật là tuyệt vời:
- Vợ chồng thằng A mấy cháu rồi. Bà X hết đau lưng chưa?...
Sau này đi nhiều vùng quê thì thấy người ta cũng chào như quê tôi.
Chào hỏi tuy chả giúp nhau được điều gì nhưng sự thân thiện cởi mở tươi tắn nó ấm áp và quý giá lắm.
Lời chào cao hơn mâm cỗ là thế.
Người năng chào năng quen.
Cũng tránh chào hỏi thật quá:
- Dạo này bác gầy quá, da dẻ xấu lắm.
- Ôi sao già thế, hom hem quá.
Lại còn hỏi: Lương về hưu tháng ông được bao nhiêu?
Tôi có lần gặp dì, cậu thân tình xưa. Các cụ nhìn mình cười cười rồi réo thật to tên của cả bố mẹ tôi. Bố tôi mất hai chục năm rồi, còn mẹ tôi đã 89 tuổi. Vừa ngại vừa buồn cười, lại thấy vui vui vì các cô dì cậu ngày trước thân thiết với cha mẹ tôi từ thời mò cua bắt ốc, thời du kích đánh Pháp nữa.
Thật đáng yêu cho phong cách làng quê, từ nết ăn ở tiếng nói cách làm. Tất cả đều bắt nguồn từ lao động sản xuất, từ đời sống sinh hoạt gắn bó thường xuyên và lâu dài.
Ở Nga, Anh, họ chào sáng khác, trưa khác, chiều khác. Lời chào chung xã giao cũng có. Người Anh gặp nhau hay hỏi về thời tiết hôm nay thế nào thay câu chào. Vì họ ở xứ giá lạnh khắc nghiệt lắm.
Trung quốc thì họ chào ai cũng có chữ hảo gắn vào: Nỉ hảo, Shân thỉ hảo, Thúng xuế mấn hảo, Lảo shư hảo... Hoặc đơn giản là: Hảo à!
Mọi sự đều là tốt đang tốt và sẽ tốt.
Khi ăn cơm họ chúc ngon miệng. Khi đi ngủ họ chúc ngủ ngon mơ đẹp.
Thú vị một chút là tiếng Ý, từ chào cũng giống Việt Nam mình: "Chao". Xem phim Bạch Tuộc thấy họ chào vậy. Khoái.
Lời chào hỏi, một điểm nhấn của văn hóa, thật phong phú, giản dị mà lại đáng yêu vô cùng./.
31/8/21 – QĐ
Theo Chuyện làng quê
