Công chức chịu áp lực cao, thu nhập thấp
Phát biểu tại phiên thảo luận, đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân (đoàn Bình Dương) nhấn mạnh, sau khi thực hiện việc sắp xếp lại bộ máy hành chính, quy mô cấp tỉnh, xã trở nên lớn hơn, dẫn đến khối lượng công việc tăng theo. Tuy nhiên, điều đáng lo là mức thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức không có sự cải thiện tương xứng.
Nhiều cán bộ phải di chuyển xa nơi cư trú để làm việc, trong khi chi phí sinh hoạt ngày càng tăng, đặc biệt là giá điện, thực phẩm, nhà ở. Áp lực lớn về tài chính đang khiến không ít người nản lòng, từ đó nảy sinh tâm lý muốn rời khỏi khu vực công để tìm kiếm công việc có thu nhập ổn định hơn trong khối tư nhân hoặc làm việc tự do.
Đại biểu Hoàng Đức Thắng (đoàn Quảng Trị) cũng đồng tình rằng, nếu chính sách tiền lương không được cải cách sớm, Nhà nước sẽ khó giữ chân người giỏi và càng khó thu hút thêm nhân lực chất lượng cao. Đây không chỉ là vấn đề tiền bạc, mà còn là câu chuyện về động lực làm việc, sự cống hiến và ổn định lâu dài trong hệ thống hành chính công.
"Khu vực công cần những con người có trình độ, tâm huyết, kỹ năng cao, nhưng nếu chỉ trông vào mức lương hiện tại thì e rằng nhiều người sẽ chọn con đường khác", ông Thắng nhận định. Nhiều chuyên gia cũng đồng ý rằng chính sách lương không phù hợp là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến những người có năng lực tìm đến khu vực tư nhân – nơi đãi ngộ tốt hơn và cơ hội thăng tiến rõ ràng hơn.
Lương thấp, kỳ vọng cao – nghịch lý dai dẳng
Người dân kỳ vọng cao vào hiệu quả công việc và thái độ phục vụ của cán bộ nhà nước – điều đó là chính đáng. Nhưng khi thu nhập không đảm bảo cho cuộc sống tối thiểu, lại thiếu các cơ chế thưởng – phạt, khuyến khích và sàng lọc rõ ràng, việc duy trì chất lượng bộ máy trở thành bài toán khó giải.
Thực tế, nhiều cán bộ trẻ có trình độ cao sau một thời gian ngắn làm việc trong khu vực công đã chuyển sang khối tư nhân hoặc rút khỏi hệ thống. Điều này không chỉ gây lãng phí nguồn nhân lực mà còn kéo dài tình trạng "già hóa" bộ máy, thiếu sức bật và đổi mới.
Cải cách tiền lương – đã đến lúc không thể trì hoãn
Những kiến nghị từ các đại biểu không phải là mới, nhưng trong bối cảnh giá cả leo thang và đời sống người lao động ngày càng khó khăn, vấn đề chính sách tiền lương càng trở nên cấp thiết.
Một trong những đề xuất được kỳ vọng là tiến hành cải cách tiền lương theo hướng gắn lương với vị trí việc làm, hiệu suất công việc và khu vực sinh sống – điều đã từng được đặt ra trong các đề án cải cách nhưng còn chậm triển khai.
Bên cạnh đó, cần xem xét bổ sung cơ chế phụ cấp theo địa bàn, hỗ trợ nhà ở, phương tiện đi lại hoặc thưởng hiệu quả công việc để tạo động lực cho cán bộ. Đây là cách để không chỉ giữ chân người tài, mà còn tạo ra một bộ máy công quyền hiệu quả, gần dân và đáp ứng được yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.
