Đồng chí Tôn Đức Thắng chào đời ngày 20 tháng 8 năm 1888 tại cù lao Ông Hổ, xã Mỹ Hòa Hưng, tỉnh Long Xuyên (nay thuộc TP. Long Xuyên, An Giang), trong một gia đình nông dân khá giả. Sau khi hoàn thành bậc tiểu học tại trường tỉnh Long Xuyên, chàng thanh niên Tôn Đức Thắng đã khăn gói lên Sài Gòn lập nghiệp.
Những năm tháng làm việc tại các gara, đề-pô tư nhân đã tôi luyện cho Tôn Đức Thắng. Bước ngoặt thực sự đến vào năm 1910 khi ông bắt đầu làm công nhân cho hãng Krupp thuộc Sở Kiến trúc cầu đường và nhà cửa Sài Gòn. Chính tại đây, người thanh niên xuất thân từ nông thôn An Giang đã tự nhiên hòa mình vào giai cấp công nhân. Sự gắn bó với giai cấp công nhân, kết hợp với quá trình học tập và rèn luyện không ngừng nghỉ trong suốt cuộc đời, đã biến một con người vốn bình thường trở nên vĩ đại. Chất công nhân đã trở thành nền tảng vững chắc, định hình nên con đường cách mạng và sự nghiệp lẫy lừng của Chủ tịch Tôn Đức Thắng.
Thời trai trẻ, Tôn Đức Thắng tiếp tục hành trình sang Pháp, nơi ông làm thợ máy và dần tham gia vào các hoạt động của phong trào công nhân quốc tế. Đỉnh cao của tinh thần quốc tế vô sản đã được thể hiện rõ nét qua hành động táo bạo của ông vào năm 1919: tham gia cuộc phản chiến trên Biển Đen và treo cờ đỏ để ủng hộ Cách mạng Tháng Mười Nga. Hành động này không chỉ thể hiện lòng dũng cảm cá nhân mà còn là lời khẳng định mạnh mẽ về sự đoàn kết và ủng hộ đối với cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân trên toàn thế giới.
Quay về nước năm 1920, ông lập ra Công hội bí mật — tổ chức công nhân đầu tiên tại Sài Gòn. Năm 1925, ông lãnh đạo cuộc đình công Ba Son, ngăn tàu chiến Michelet được sửa chữa để xuất sang đàn áp cách mạng Trung Quốc — mở ra giai đoạn đấu tranh có tổ chức và chính trị trong phong trào công nhân Việt Nam.
Tôn Đức Thắng bị thực dân Pháp bắt năm 1929 và bị đày đến Côn Đảo năm 1930, ông vẫn không hề chùn bước. Ông tổ chức chi bộ bí mật trong tù, phát triển hoạt động giáo dục chính trị, chuyển tài liệu cách mạng vào tù — biến nơi đó thành "trường học cách mạng".
Sau Cách mạng Tháng Tám, ông được giao trọng trách: Bí thư Xứ ủy Nam Bộ, Phó Trưởng ban Thường trực Quốc hội, Chủ tịch Mặt trận Liên Việt, rồi Phó Chủ tịch nước (1960–1969) và Chủ tịch nước (1969–1980), trở thành chủ tịch nước đầu tiên của nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam từng kế nhiệm Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Không chỉ là lãnh đạo, ông còn là biểu tượng của đạo đức cách mạng, được Chủ tịch Hồ Chí Minh ca ngợi là “gương mẫu đạo đức cách mạng: suốt đời cần, kiệm, liêm, chính; hết lòng phục vụ nhân dân.” Ông là người đầu tiên được trao Huân chương Sao Vàng, cùng nhiều huy chương quốc tế cao quý như Huân chương Lênin.
Đồng chí Tôn Đức Thắng qua đời ngày 30/3/1980, để lại niềm tiếc thương vô hạn cho nhân dân Việt Nam. Tên ông được đặt cho Đại học Tôn Đức Thắng, Bảo tàng Tôn Đức Thắng, nhiều đường phố và công trình công cộng — là di sản tinh thần sống động cho các thế hệ mai sau.
Cuộc đời của đồng chí Tôn Đức Thắng là một minh chứng sống động về khí phách cách mạng kiên cường và lòng trung thành tuyệt đối với Đảng, với dân tộc. Từ những năm tháng bôn ba khắp năm châu, hòa mình vào phong trào công nhân quốc tế, cho đến khi kế nhiệm Chủ tịch Hồ Chí Minh ở cương vị nguyên thủ quốc gia, Người luôn kiên định với một lựa chọn duy nhất: sống, chiến đấu và hy sinh vì Tổ quốc, vì nhân dân.
Ngày nay, trong công cuộc đổi mới, hội nhập và xây dựng đất nước, hình ảnh của cố Chủ tịch Tôn Đức Thắng vẫn mãi là ngọn lửa khích lệ, truyền cảm hứng cho các thế hệ cán bộ, đảng viên và đồng bào cả nước. Tinh thần tận tụy, đạo đức trong sáng và tình yêu thương đồng bào vô bờ bến của Người sẽ còn được gìn giữ và phát huy, để dân tộc ta tiếp tục vững bước trên con đường xây dựng một nước Việt Nam “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9/2025, khi cả dân tộc cùng nhìn lại những trang sử hào hùng, chúng ta càng thêm trân trọng giá trị của độc lập, tự do và biết ơn sâu sắc các thế hệ cha ông đã cống hiến trọn đời mình cho đất nước. Trong dòng chảy lịch sử vinh quang đó, cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Chủ tịch Tôn Đức Thắng sẽ mãi là niềm tự hào, là nguồn động lực bất diệt để Việt Nam vững bước tiến vào tương lai tươi sáng.
