Cuốn sách quý về Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn

Xuân Nguyên - Trang Viên

Nhà xuất bản phối hợp cùng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn vừa xuất bản cuốn sách "Đào Thế Tuấn - Nhà Khoa học Nông nghiệp uyên bác" đúng vào dịp kỷ niệm 90 năm ngày sinh của Giáo sư, Viện sĩ, Anh hùng Lao động Đào Thế Tuấn.

Cuốn sách đã tập hợp và giới thiệu gần 40 bài viết, công trình khoa học của các học giả, nhà nghiên cứu, đại diện các thế hệ học sinh, đồng nghiệp trong và ngoài nước từng cộng tác gần gũi với Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn.

Với độ dày 340 trang, cuốn sách quý nêu trên được chia thành 4 phần: Những công trình khoa học tiêu biểu của Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn; Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn trong lòng học trò, đồng nghiệp và bạn bè; Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn với kỷ niệm của bạn bè và đồng nghiệp Quốc tế; Một số tư liệu về Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn.

gs1-1642495818-1646472164.jpg

Cuốn sách quý về Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn

Đánh giá về cuộc đời và sự nghiệp của Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn, đồng chí Lê Minh Hoan, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT trong lời giới thiệu sách đã nêu rõ: "Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn là một trong những nhà khoa học nông nghiệp hàng đầu nước ta. Với những đóng góp cho sự phát triển của ngành Nông nghiệp Việt Nam, Ông đã được Đảng và Nhà nước phong tặng nhiều danh hiệu cao quý: Anh hùng Lao động năm 2000, Giải thưởng Hồ Chí Minh về Khoa học Công nghệ năm 2005...Suốt sự nghiệp nghiên cứu khoa học Nông nghiệp, Ông đã viết khoảng 300 bài báo cho các tạp chí tiếng Nga, tiếng Pháp, tiếng Anh và tiếng Việt, xuất bản 19 cuốn sách công bố các công trình nghiên cứu khoa học tạo tiếng vang lớn, có giá trị lý luận và thực tiễn cao....".

Qua các bài viết cho chúng ta thấy, Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn không chỉ là một "Nhà khoa học Nông nghiệp uyên bác" với bề dày các công trình nghiên cứu khoa học được công bố trong và ngoài nước, mà Ông còn là người có những đóng góp lớn cho công tác đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ cán bộ khoa học tập trung nghiên cứu về Hệ thống Nông nghiệp, đề xuất chính sách về nông nghiệp, nông dân và nông thôn.

gs2-1642495980-1646472189.jpg

Lãnh đạo và cán bộ Hội Khoa học Phát triển Nông thôn Việt Nam tại cuộc gặp gỡ thân mật nhân dịp kỷ niệm 90 năm ngày sinh của Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn

Ông cũng là người sớm có đề xuất hướng tiếp cận nghiên cứu kỹ thuật từ đơn ngành sang tiếp cận nghiên cứu hệ thống trên quy mô tiểu vùng, vùng, quy mô quốc gia theo hướng thị trường, theo ngành hàng nông sản.

Xuyên suốt các công trình nghiên cứu khoa học của Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn đều có giá trị cao về phương pháp luận và thực tiễn cho ngành nông nghiệp, từ nghiên cứu cơ bản, xác lập cơ sở khoa học cho việc nghiên cứu ứng dụng, đến giải quyết các vấn đề đặt ra trong phát triển nông nghiệp, nông thôn. Ông được đánh giá là người dẫn đầu trong nghiên cứu phát triển nông thôn.

Cuốn sách "Sinh lý của ruộng lúa năng suất cao" của Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn đã ra mắt bạn đọc trên 50 năm qua, nhưng giá trị khoa học và thực tiễn của nó không thể phai mờ. Nó được đánh giá là cơ sở cho nhiều luận điểm khoa học quan trọng về hệ sinh thái hoàn chỉnh để phát triển ruộng lúa năng suất cao trên cơ sở chuyển đổi lối canh tác truyền thống sang canh tác dựa trên cơ sở khoa học.

Đặc biệt trong cuốn "Kinh tế hộ nông dân" ông nói về nền nông nghiệp hiện đại có vai trò rất quan trọng của hộ nông dân. Đặc biệt, ông đã sớm đề cập đến nhiều vấn đề thời sự của ngành nông nghiệp hiện nay như: Vai trò chủ thể của giai cấp nông dân hiện đại, năng lực quản trị các mô hình sản xuất, tính liên kết trong tổ chức sản xuất, khai thác chuỗi giá trị hàng hóa nông sản, sức cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế...

gs3-1642496180-1646472220.jpg

gs4-1642496526-1646472269.jpg

PGS. TS. VS Đào Thế Anh con trai Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn thay mặt gia đình tặng sách cho lãnh đạo và cán bộ Hội Khoa học Phát triển Nông thôn Việt Nam, Tạp chí Khoa học Phát triển Nông thôn Việt Nam

Trong sâu thẳm kí ức của bạn bè, đồng nghiệp và các thế hệ học trò trong nước, Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn là một Nhà khoa học Nông nghiệp uyên bác, một người thầy mẫu mực thủy chung, một nhân sĩ trí thức tài hoa đáng kính, một Đảng viên trung kiên yêu nước, một nhà khoa học tận hiến cho sự nghiệp Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam.

Cuốn sách "Đào Thế Tuấn - Nhà khoa học Nông nghiệp uyên bác" được khép lại bằng những trang viết của bạn bè, đồng nghiệp quốc tế thể hiện sự ngưỡng mộ về một nhà khoa học Việt Nam được nể trọng và có tầm cỡ quốc tế. Trong đó, Richchard Rétris - Chủ tịch trường vì Hòa Bình và Pierre Vuarin - Chủ tịch Trường Đại học Trái đất Công dân Quốc tế đã đánh giá cao những đóng góp trên bình diện quốc tế của Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn trong mục tiêu "Phát triển bền vững và tiến độ con người".

Giáo sư, Viện sĩ, Anh hùng Lao đông Đào Thế Tuấn, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, nguyên Chủ tịch Trung ương Hội Khoa học Phát triển Nông thôn Việt Nam sinh ngày 04/7/1931 tại Thành phố Huế (nguyên quán ở Khúc Thủy, Thanh Oai, Hà Tây cũ, nay là Hà Nội); sinh ra và lớn lên trong một gia đình trí thức nổi tiếng cả về trí tuệ và tinh thần yêu nước; Mẹ là cụ bà Trần Như Mân một nhà giáo và hoạt động xã hội, Cha là Giáo sư Đào Duy Anh, nhà sử học, địa lý, nhà từ điển học, nhà nghiên cứu văn hóa, tôn giáo, văn học dân gian nổi tiếng của Việt Nam được từ điển Larousse gọi là nhà bách khoa toàn thư của thời hiện đại.

Ông tham gia Việt Minh từ rất sớm, vào Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 6 tháng 5 năm 1949 và chuyển chính thức ngày 9 tháng 10 năm 1949. Năm 1953, học đại học tại Trường Đại học Nông nghiệp Tasken, Liên Xô. Cuối năm 1958 báo cáo tốt nghiệp của ông được trình bày thẳng để lấy bằng Tiến sĩ nông học.

Từ năm 1958 đến năm 1995, công tác giảng dạy và nghiên cứu khoa học tại Học viện Nông Lâm; Tiếp đến là Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, được phân công làm Phó Viện trưởng rồi Viện trưởng Viện Khoa học Kỹ thuật Nông nghiệp Việt Nam. Ông là người sáng lập và là Chủ tịch Hội Khoa học Phát triển Nông thôn Việt Nam đầu tiên; Ông là người sáng lập bộ môn Hệ thống nông nghiệp (1989). Ông là tác giả của hàng chục công trình nghiên cứu khoa học có giá trị và hơn 300 bài viết công bố trên các tạp chí uy tín trong và ngoài nước. Ông qua đời ngày 19/01/2011 tại Bệnh viện Hữu nghị Hà Nội.

Với những cống hiến to lớn trong kháng chiến và nền khoa học nước nhà, Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn đã được tặng thưởng Huân chương Chiến thắng Hạng Ba, Huân chương Kháng chiến chống Mỹ cứu nước Hạng Nhất, Huân chương Lao động Hạng Hai, Anh hung Lao động thời kỳ đổi mới năm 2000, Giải thưởng Hồ Chí Minh về Khoa học Công nghệ năm 2005. Ngoài ra, ông cũng nhận được nhiều phần thưởng của Cộng hòa Pháp như: Huân chương Công trạng Nông nghiệp Hạng Nhất, Hạng Hai, Hạng Ba; Huân chương cành Cọ Hàn Lâm Hạng Hai và Giải thưởng René Dumont.