Đầu năm suy ngẫm về những trí tuệ siêu việt

10 người nổi tiếng thuộc dân tộc Israel. Người Do Thái (Israel) chiếm 0,2% dân số thế giới, nhưng trí tuệ đỉnh cao của họ  đã đóng góp tới 50% vào tiến bộ của nhân loại với những con người đã đi vào huyền thoại như Karrl Marx, Albert Einstein, Sigmund Freud… .đến những nhân vật nổi tiếng ngày nay được mọi người khâm phục như Michael Bloomberg, Sheldon Aldelson, Natlie Portman…

Người Do Thái (Israel) chiếm 0,2% dân số thế giới, nhưng trí tuệ đỉnh cao của họ  đã đóng góp tới 50% vào tiến bộ của nhân loại với những con người đã đi vào huyền thoại như Karrl Marx, Albert Einstein, Sigmund Freud… .đến những nhân vật nổi tiếng ngày nay được mọi người khâm phục như Michael Bloomberg, Sheldon Aldelson, Natlie Portman… Dưới đây xin giới thiệu một số nét cơ bản về 10 người lừng danh xếp theo thứ tự năm sinh và hoạt động trong thế kỷ XIX, XX và những năm đầu Thiên niên kỷ thứ III.

1.Karl Heinrich Marx

Phiên âm là Các Mác trong tài liệu tiếng Việt. Karl Marx sinh ngày 5 tháng 5 năm1818 tại Trier (vươngquốc Phổ),mất ngày 14tháng 3 năm 1883 tại Luân Đôn (vương quốc Anh).

Là nhà triết học người Đức gốc Do Thái, Karl Marx còn là nhà kinh tế học, nhà sử học, nhà lãnh đạo cách mạng của Hiệp hội những Người Lao động Quốc tế. Dựa trên lượng nghiên cứu và độ phổ biến của các nghiên cứu trên thế giới, Karl Marx được cho là học giả có tầm ảnh hưởng rộng lớn nhất hành tinh.

Tên Karl Marx được nhắc đến với nhiều chủ đề khác nhau, nhưng nổi tiếng nhất là những phân tích lịch sử dựa trên thuật ngữ đấu tranh giai cấp, được tổng kết trong lời mở đầu của Tuyên ngôn Đảng Cộng sản(Das Manifest der Kommunistischen Partei): Ông đã cùng Friedrich Engels sáng lập Chủ nghĩa Xã hội Khoa học. Với Tuyên ngôn Đảng Cộng sản, Chủ nghĩa Xã hội khoa học được định hình từ sự kế thừa lý tưởng của chủ nghĩa xã hội không tưởng nhưng dựa trên phân tích kinh tế xã hội và những đề xuất cải cách của Marx. Những ý tưởng cải cách này đã được vận dụng ở hầu hết các quốc gia trên thế giới, đã góp phần quan trọng vào kiến tạo nên xã hội hiện đại.

Đánh giá về Marx, năm 1999, Đại học Cambridge nước Anh đã bình chọn Ông là nhà tư tưởng số một của thiên niên kỷ. Với câu hỏi tương tự, trong cuộc thăm dò trên đài BBC Hoa Kỳ vào tháng 7 năm 2005, Marx đã được lựa chọn là nhà tư tưởng được ưa thích hàng đầu. Trong cuộc bình chọn 100 nhân vật vĩ đại nhất lịch sử Đức, Marx đứng thứ 3, sau Martin Luther, người sáng lập ra đạo Tin Lành.

Trong cuộc khảo sát ở Hà Bắc (Trung Quốc), 100% dân số đã biết đến Ông, họ cho rằng tư tưởng của Karl Marx là tư tưởng đã làm chuyển biến lịch sử nhân loại. Người cha đẻ của chủ nghĩa Marx được xem là người thầy của giai cấp công nhân và nhân dân lao động trên toàn thế giới.

Chân dung Karl Marx(1818–1883)

Khảo sát tổng hợp những cuốn sách, tài liệu mà sinh viên Mỹ bắt buộc phải đọc trong hơn 1 triệu bài giảng năm 2016 tại hoa Kỳ cho thấy, Tuyên ngôn Đảng Cộng sản đã bỏ xa các cuốn sách khác để trở thành tài liệu được giáo viên Mỹ giảng dạy rộng rãi nhất, cả về số lượng lẫn tần suất bài được giảng dạy. Tuyên ngôn Đảng Cộng sản được dùng làm tài liệu giảng dạy về lý thuyết xã hội. Trong các lớp học kinh tế, giáo sư thường ưa thích sử dụng cuốn Tư bản (Capital) bộ sách đồ sộ của Marx phân tích về sự vận hành của nền kinh tếtư bản chủ nghĩa

2. Sigmund Freud

Tên đầy đủ là Sigmund Schlomo Freud, sinh ngày 06/5/1856 ở Freiberg in Mahren, Moravia nước Áo (nay là Pribor cộng hòa Séc).Theo phong tục Do Thái, khi sinh Froy được đặt tên là Schlomo, theo tên vua Solomonlà người ông của cậu. Mẹ ông, một phụ nữ người Viên, là vợ thứ ba của Jacob, khi sinh Sigmund bà mới 21 tuổi. Schlomo Freud mất ngày 23/9/1939 (thọ 83 tuổi) tại luân Đôn nước Anh.

Freud năm 1921,ảnh của Max Halberstadt

Nguyên là một bác sĩ thần kinh và là nhà tâm lý học người Áo gốc Do Thái, Freud là người đặt nền móng và phát triển học thuyết phân tâm học. Cho đến nay, mặc dù lý thuyết này còn gây nhiều tranh cãi, song so sánh hiệu quả phương pháp phân tâm học của ông với các phương pháp điều trị khác, người ta phải thừa nhận rằng. ông là một nhà tư tưởng có ảnh hưởng lớn nhất trong thế kỷ XX.

Từ nhỏ, Freud đã sớm bộc lộ là người thông minh, nhạy cảm. Ở trường là học sinh giỏi, liên tục đứng đầu lớp trong những năm học trung học. Thời gian học y khoa, Feud rất quan tâm  đến sinh lý học và sớm phát hiện ra những ván đề quan trọng. Mặc dù còn rất trẻ, nhưng ông đã được nhận làm sinh viên nghiên cứu ở viện sinh lý nổi tiếng Ernst Brücke. Ở đây, ông nghiên cứu vấn đề sinh lý thần kinh. Học xong đại học, Freud được nhận làm bác sĩy khoa vào năm1881. Bốn năm sau, Ông được công nhận là giảng viên danh dự tại đại học Wien, một vị trí rất được trọng nể thời bấy giờ

Vào giai đoạn tâm bệnh học bắt đầu phát triển tại châu Âu, những đề tài y học nghiêm túc, được nghiên cứu đã gây nhiều tranh luận trong giới y khoa. Đi tiên phong trong lãnh vực này là Jean Martin Charcot và bệnh viện Salpêtrière của Ông đã trở thành thánh địa cho các nhà thần kinh học.

Từ chính tài năng, tri thức cùng uy tín của Charcot đã mang lại nhiệt tình cho Freud. Ông đã dịch các bài viết của Charcot sang tiếng Đức và trong cả cuộc đời làm việc sau này, Freud luôn trích dẫn lời Charcot: "Lý thuyết thì tốt, nhưng không ngăn được thực tiễn tồn tại", để chỉ trích thái độ chỉ biết chấp nhận những kiến thức thu được mà không hề phê phán.

Do những công lao đóng góp của mình, Freud được công nhận là người đặt nền móng và phát triển lĩnh vực nghiên cứu phân tâm học và được nhận giải Goethe vào năm 1930.

3.Albert Einstein

Phiên âm là An Be Anh-Xtanh sinh ra trong một gia đình gốc Do Thái tại thành phố Ulm, bên dòng sông Đa Nuýp, tiểu bang Baden-Württemberg, nước Đức ngày 14 tháng 3 năm 1879 và mất ngày 18 tháng 4 năm1955, thọ76 tuổi tại Princeton, tiếu bang New Jersey, Hoa Kỳ.

Anh Xtanh là nhà vật lýlý thuyết, người đã phát triển thuyết tương đối tổng quát, một trong hai trụ cột của vật lý hiện đại, được biết đến nhiều qua phương trình nổi tiếng thế giới về tương đương khối lượng và năng lượng E=mc2. Ông được trao Giải thưởng Nobel Vật lý năm 1921do những cống hiến đối với vật lý lý thuyết, đặc biệt là hiệu ứng quang điện, bước ngoặt khai sinh ra lý thuyết lượng tử

Theo các nhà phân tích, khi bước vào sự nghiệp nghiên cứu, Einstein đã nhận ra cơ học Newton không thể thống nhất được những định luật của cơ học cổ điển với các định luật của trường điện từ; từ đó, ông phát triển thuyết tương đối đặc biệt. Tuy nhiên, ông cũng nhận thấy nguyên lý tương đối có thể mở rộng cho cả trường hấp dẫn và điều này dẫn đến sự ra đời của lý thuyết về hấp dẫn trong năm 1916, năm ông công bố thuyết tương đối tổng quát. Năm 1917, Einstein sử dụng thuyết tương đối tổng quát để mô tả cấu trúc của toàn thể vũ trụ.

Năm 1933, khi Ông đang thăm Hoa Kỳ thì Adolf Hitler lên nắm chính quyền, do vậy Ông đã không trở lại nước Đức và định cư tại Hoa Kỳ, chính thức trở thành công dân nước Mỹ vào năm 1940.Trong chiến tranh thế giới lần hai, Einstein ủng hộ bảo vệ lực lượng Đồng minh, nhưng chống lại việc sử dụng phát kiến mới về phân hạch hạt nhân làm vũ khí. Sau này, Ông đã cùng với nhà triết học người Anh, Bertrand Russell, ký Tuyên ngôn Russell-Einstein, nêu bật sự nguy hiểm của vũ khí hạt nhân. Einstein làm việc tại Viện Nghiên cứu Cao cấp Princeton, New Jersey Hoa Kỳ cho đến khi qua đời vào năm 1955.

 Ảnh Albert Einstein (1879-1955)

Einstein đã công bố hơn 300 bài báo khoa học và hơn 150 bài viết khác về những chủ đề khác nhau, ông cũng nhận được nhiều bằng tiến sĩ danh dự trong khoa học, y học và triết học từ nhiều cơ sở giáo dục đại học ở châu Âu và Bắc Mỹ. Albert Einstein được tạp chí Time bầu chọn là người có ảnh hưởng lớn nhất của thế kỷ XX. Những thành tựu tri thức lớn lao đối với nhân loại đã đưa tên gọi "Einstein" đồng nghĩa với từ Thiên tài.

Để ghi nhớ công lao của Albert Einstein, ngoài những công thức, phương trình và hiện tượng vật lý mang tên Ông, còn có rất nhiều thứ khác cũng mang tên Einstein như Một núi lửa được phát hiện năm 1952 trên bán cầu Bắc. Phần không nhìn thấy của Mặt Trăng cũng được đặt tên là hố va chạm Einstein;;Một tiểu hành tinh trong vành đai chính phát hiện năm 1973 được đặt tên là Einstein. Các nhà hóa học đã đặt tên cho nguyên tố thứ 99 trong bảng tuần hoànEinsteini.

4. Rita Levi-Montalcini

Là nhà thần kinh học người Ýgốc Do Thái, năm 1986 đã cùng đồng nghiệp là Stanley Cohen  đoạt Giải Nobel Sinh lý và Y khoa cho công trình phát hiện ra nhân tố tăng trưởng thần kinh (Nerve Growth Factor, NGF). Bà là người phụ nữ đầu tiên đoạt giải Nobel sống ngoài 100 tuổi, ngày 22 tháng 4 năm 2009 tại tòa thị sảnh Roma, bà đã ăn mừng sinh nhật lần thứ 100 của mình. Rita Levi-Montalcini sinh ngày 22 tháng 4 năm 1909- mất ngày 30 tháng 12 năm 2012. Từ năm 2001, bà đã được bầu là thượng nghị sĩ suốt đời của Thượng nghị viện nước Ý.

Levi Montalcini sinh tạiTorino trong một gia đình Do Thái, bà là con út trong số 4 người con của Adamo Levi, một kỹ sư ngành điện là nhà toán học có năng khiếu và mẹ là Adele Montalcini, một họa sĩ có tài. Là con người thanh lịch, Montalcini đã vượt qua được sự phản đối của người cha để quyết định theo học y khoa Torino cùng với Giuseppe Levi vào năm 1930. Sau khi tốt nghiệp năm 1936, bà làm phụ tá cho Levi, nhưng sự nghiệp của bà bị dang dở bởi Tuyên ngôn Chủng tộc của Benito Mussolini và sau đó là việc áp dụng bộ luật ngăn cản người Do Thái làm các nghề theo trình độ đại học và các nghề chuyên môn.

Trong Thế chiến thứ hai, Montalcini làm việc trong phòng thí nghiệm tại nhà, nghiên cứu sự tăng trưởng của các sợi thần kinh trong phôi gà. Tháng 9 năm 1946, Levi-Montalcini nhận lời mời tới Đại học Washington tại St. Louis rồi ở lại đây làm việc trong suốt 30 năm.Tại đây, bà đã hoàn thành các công trình quan trọng nhất của đời mình: Từ quan sát một số mô ung thư - loại mô gây ra tốc độ tăng trưởng tế bào thần kinh cực nhanh - bà đã cô lập nhân tố tăng trưởng thần kinh (NGF). Từ năm 1961 tới năm 1969 bà lãnh đạo Trung tâm nghiên cứu khoa Sinh học thần kinh (Neurobiology) tại Hội đồng nghiên cứu quốc gia CNR (Rome), và từ năm 1969 tới năm 1978 lãnh đạo Phòng thí nghiệm Sinh học tế bào

 Ảnh Rita Levi-Montalcini

Ngàỳ 01tháng 8năm 2001 bà được tổng thống nước Cộng hòa Ý bổ nhiệm làm thượng nghị sĩ suốt đời. Cho tới năm 2012, Levi-Montalcini là người đoạt giải Nobelgià nhất và sống lâu nhất. Mặc dù mắt gần như bị mù,bà vẫn giữ cương vị chính trị trong nước của mình. Montalcini qua đời vào ngày 30 tháng 12 ở tuổi 103 tại Rome nước Ý, khi chưa sống qua hết mùa đông của  năm 2012.

5. Alan Greenspan

Là nhà kinh tế học người Mỹ gốc  Do Thái, nguyên là Chủ tịch Hội đồng Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ, từng làm cố vấn tư nhân cho công ty Greenspan Associates LLC.

Sau khi được bổ nhiệm làm Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang vào tháng 8 năm 1987, Greensman còn được bổ nhiệm lại bốn năm một lần trong thời gian của 19 năm. Nhiệm kỳ kỷ lục của ông kết thúc khi nghỉ hưu ngày 31 tháng 1 năm 2006. Greenspan được ca ngợi về cách xử lý khủng hoảng tài chính diễn ra sau khi ông nhậm chức không lâu, cũng như vai trò trong thời kỳ bong bóng Internet vào thập niên 1990. Ông được coi là chuyên gia đứng đầu về điều tiết kinh tế và tiền tệ Mỹ, còn nhiều ảnh hưởng cho đến ngày nay.

Alan Greenspan  Sinh ngày 6 tháng 3 năm 1926 tại Thành phố New York (Hoa Kỳ). Những năm tuổi thơ Greenspan đã phải trải qua nhiều khó khăn cùng người mẹ đơn thân gốc Do Thái tới New York lập nghiệp, cha ông là một giao dịch viên chứng khoán và là một nhà môi giới. Đây là quãng thời gian ông từng đóng vai trò là nhân vật phụ trong ban nhạc jazz và có những năm tháng làm dự báo dựa vào số liệu. Ban đầu, ông Greenspan theo học âm nhạc trước khi chuyển sang học tài chính tại đại học New York vào năm 1948.Thời kỳ sau tốt nghiệp, từ năm 1977-1987, Greenspan tham gia thị trường chứng khoán và tài chính Mỹ cũng như làm cố vấn cho các chiến dịch tranh cử của một số chính trị gia. Sau chiến thắng của Nixon, ông bắt đầu sự nghiệp chính trị của mình với tư cách Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế của Nhà Trắng

 Ảnh Alan Greensman

Bi kịch của Alan Greenspan trong suốt các nhiệm kỳ làm Chủ tịch Fed được cho là không theo đuổi được nỗi sợ đủ mạnh. Bi kịch này tạo nên từ những tính cách trái ngược trước dư luận giữa một bên là sự trung thực của kẻ trí thức và một bên là nỗi e ngại không dám hành động dứt khoát. Cựu Chủ tịch Fed cho rằng sự ra đời của Cục dự trữ liên bang Mỹ là một thảm họa, nhưng ông lại trở thành người lãnh đạo có tầm ảnh hưởng lớn nhất của cơ quan này. Ông tin vào thị trường tự do nhưng lại hào hứng tham gia vào quá trình giải cứu các ngân hàng hay những quốc gia chìm trong khủng hoảng. Ông nhận thức được những mối nguy phát sinh từ rủi ro đạo đức nhưng lại ra tay giúp đỡ để rồi trở nên nổi tiếng với chính sách luôn sẵn sàng giảm lãi suất để hỗ trợ thanh khoản cho thị trường(“Greenspan put”).

Cuộc đời Ông đã phản ánh những chính sách mà nước Mỹ đã từng thực hiện trong suốt 4 thập kỷ. Người đàn ông này được xếp vào nhóm người giỏi nhất thế giới Do Thái. Tuy nhiên, giữa công và tội, vẫn còn có những cách nhìn khác nhau. Cựu thượng nghị sĩ Mỹ, Phil Gramm từng ca ngợi ông là “thống đốc Ngân hàng Trung ương vĩ đại nhất mà nước Mỹ từng có” Nhưng sau này cũng chính người đàn ông ấy lại bị cho là thủ phạm đã gây ra khủng hoảng thời kỳ 2007-2008.

Mặc dù có những đánh giá khác nhau, song theo nhận định của nhiều chuyên gia, Alan Greenspan đóng vai trò vô cùng quan trọng trong giai đoạn biến động 1991-2000 của nền kinh tế Hoa Kỳ và toàn cầu. Ảnh hưởng của Ông đến nền kinh tế thế giới được ghi nhận khi tạp chí Sunday Times của Anh đã bình chọn là 1 trong 3 nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn nhất tại quốc gia này. Năm 2000, Pháp trao tặng Greenspan Huân chương Danh dự, còn Nữ hoàng Anh phong cho Ông danh hiệu kỵ sỹ vào năm 2002. Nhờ  những cống hiến to lớn đối với nền kinh tế Mỹ. năm 2005, tổng thống George Bush đã trao tặngGreenspan Huân chương Tự do. Với những thành tựu và đóng góp to lớn, tiếng nói trong ngành tài chính của Alen Greenspan luôn được nhiều chuyên gia tôn trọng.

6.  Sheldon Gary Adelson

Là một ông trùm kinh doanh, nhà đầu tư, nhà từ thiện và nhà tài trợ chính trị người Mỹ gốc Do Thái; Shedon Adelson còn là người sáng lập, chủ tịch và giám đốc điều hành của Las Vegas SandsCorporation, đang vận hành các cơ sở kinh doanh sòng bạc trên khắp thế giới gồm Venetian Las Vegas, Palazzo Las Vegas, Sands Expo & Convention Center, Sands Macao, Marina Bay Sands tại Singapore, Sands Bethlehem… Theo Bloomberg, tỷ phú Sheldon Adelson là Chủ tịch của đế chế đánh bạc lớn nhất thế giới. Tài sản của “Ông trùm” sòng bạc này được Forbes liệt kê trị giá 37,7 tỷ USD vào tháng 11.2019, để trở thành người giàu thứ 24 trên thế giới. 

;

Tỷ phú Sheldon Gary Adelson

Shedon Gary Adelson sinh ngày 4 tháng 8 năm 1933 tại Boston, bang Massachusetts, Hoa Kỳ; là con trai của một người lái xe taxi sống tại Boston. Những công việc đầu tiên trong đời Ông bao gồm bán báo trên đường phố, bán quảng cáo cho các tạp chí thương mại và phóng viên tòa án…,bắt đầu kiếm được những khoản tiền lớn nhờ các hội chợ thương mại. Vào năm 1979, ông cùng một số đối tác cho ra đời hội chợ thương mại công nghệ tại Las Vegas (COMDEX). Sau này, COMDEX đã trở thành một trong những hội chợ có nhiều người tham gia nhất thế giới.

Ngoài hoạt động kinh doanh, từ năm 2015 Sheldon Adelson đã lấn sang lĩnh vực truyền thông với thương vụ mua lại tờ Las Vegas Review-Journal. Ngoài ra. ông còn là chủ sở hữu tờ báo hàng ngày nổi tiếng của Israel mang tên Israel Hayom.

 Là nhà từ thiện, Adelson đã tài trợ cho nhiều lĩnh vực, lập Quỹ Adelson vào năm 2007 và quyên góp những khoản cho nhiều lễ nhậm chức tổng thống của Hoa Kỳ với tư cách là nhà tài trợ lớn nhất, trong cả hai chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2012 và 2016.Tổng thống George W. Bush đãchỉ định Adelsons tham gia Phái đoàn danh dự đến Jerusalem dự lễ kỷ niệm 60 năm của Nhà nước Israel vào năm 2008 

Từ những đóng góp của Adelson cho đất nước, ông và vợ Miriam Adelson, được trao giải thưởngquyền công dân doanh nghiệp của Trung tâm quốc tế Woodrow Wilson dành cho học giả của Viện Smithsonian vào năm 2008 

Adelson cũng đã nhận giải thưởng vì những nỗ lực nhằm thúc đẩy nguyên tắc thị trường tự do của Chủ tịch Viện nghiên cứu chính sách Nevada trao tặng. Năm 2014, Adelson được nêu tên trong số 200 người chuyển đổi, được mô tả là những nhà lãnh đạo, biểu tượng hàng đầu có ảnh hưởng lớn nhất, tạo những thay đổi lớn nhất trong kinh doanh của thế kỷ. 

7. Michael Rubens Bloomberg

Là doanh nhân, chính trị gia và nhà hoạt động xã hội người Mỹ gốc Do Thái, từng giữ chức thị trưởng Thành phố New York những năm từ 2002 đến 2013.. Ông là người sáng lập và sở hữu 88% tài sản của Bloomberg L.P, một công ty truyền thông về tin tức tài chính và dịch vụ thông tin hàng đầu thế giới.

Từng là đảng viên của Đảng Dân chủ, năm 2001 Bloomberg chuyển sang Đảng Cộng hòa rồi thắng cử thị trưởng New York trong 2 nhiệm kỳ. Ông rời Đảng Cộng hòa vào năm 2007 rồi tranh cử Thị trưởng nhiệm kỳ thứ ba vào năm 2009 như một chính trị gia độc lập. 

Michael Bloomberg sinh năm 1942 trong một gia đình Do Thái bình thường. Khi còn là sinh viên đại học, ông vừa đi học vừa tự kiếm sống bằng mọi cách, kể cả lao động chân tay. Từ hồi ấy ông đã say mê môn tin học và tỏ ra có năng khiếu xuất sắc trong lĩnh vực này. Năm 1966, sau khi lấy bằng thạc sĩ quản trị kinh doanh tại Đại học Harvard, Bloomberg làm giao dịch viên chứng khoán cho Salomon Brothers, một công ty hàng đầu phố Wall ở vào tuổi 24. Hằng ngày anh phải làm việc 12 giờ trong 6 ngày của một tuần lễ.

Nhờ có đầu óc kinh doanh nhạy bén và tầm nhìn xa xuất chúng, 6 năm sau Bloomberg trở thành cổ đông của công ty và dần tiếp quản hầu hết mọi công việc từ cổ phiếu, nghiệp vụ giao dịch và bán hàng cho tới hệ thống thông tin. Do nói thẳng hay làm người khác mất lòng, Bloomberg bị hất ra khỏi công ty sau 15 năm tận tụy làm việc. Không hề nản chí, Ông sử dụng khoản tiền 10 triệu dollar công ty bồi thường để khởi đầu một sự nghiệp mới, lập công ty dịch vụ phần mềm tài chính lấy tên là Innovative Market Systems, sau đổi tên là Bloomberg L.P.vào năm 1986

Ảnh Michael Rubens Bloomberg

Năm 1990, Ông thành lập hãng thông tấn Bloomberg News để cung cấp báo cáo tin tức tài chính cho các thuê bao của Bloomberg Terminal. Sau 22 năm ra đời, Bloomberg News đạt mức thu nhập cao hơn cả Tập đoàn thông tấn Reuteus lớn nhất thế giới, có lịch sử 150 năm hoạt động. Tiếp đó ông lập đài phát thanh, đài truyền hình và xây dựng website đều mang tên Bloomberg. Kênh truyền hình phát suốt ngày đêm; là nguồn cung cấp tin tức gốc có tín nhiệm trên các lĩnh vực kinh tế, tài chính-tiền tệ toàn thế giới. Nhờ những thành công dạt được, Michael Bloomberg trở thành người giàu nhất thành phố New York và đứng thứ 5 nước Mỹ với tài sản trị giá 55 tỷ USD trong năm 2019.

Sau nhiều năm làm chủ một tập đoàn khổng lồ, năm 2001 Bloomberg từ chức CEO để ra tranh cử chức Thị trưởng thành phố New York. Ông đã trúng cử, trở thành thị trưởng nhiệm kỳ thứ 108 của thành phố New York từ 01 tháng 01 năm 2001 và kế tiếp trong 2 nhiệm kỳ sau đó.

Là một thành phố đông dân, New York có sản lượng kinh tế hàng đầu ở Mỹ với thu nhập bình quân đầu người là 40.450 USD/năm (2001). Thị trưởng có mức lương cao so với nhiều thành phố khác. Nhưng ngay từ đầu, Bloomberg chỉ nhận mức lương tượng trưng là 1 USD/năm. Ai từng đến tòa Thị chính New York cũng đều ngạc nhiên khi biết Thị trưởng thành phố khổng lồ này không có văn phòng làm việc riêng của mình.

Không chỉ là một Thị trưởng không lương, Michael Bloomberg còn là nhà từ thiện hào hiệp. Như mọi người Do Thái giàu có khác, Ông tích cực làm từ thiện giúp đồng bào mình, đúng theo Kinh Thánh đã dạy.

Theo Biên niên sử, hàng năm Bloomberg đều đặn hiến tặng cho công việc từ thiện với lượng tiền năm sau lớn hơn nhiều năm trước. Năm 2004 tặng 138 triệu USD, năm 2006 lên165 triệu và năm 2007 tới 205 triệu đô-la để trở thành nhà từ thiện đứng thứ 7 nước Mỹ, Năm 2008, Ông đóng góp 500 triệu USD để cùng Bill Gates thực hiện dự án giúp chính phủ các nước đang phát triển kiểm soát thuốc lá. Những nơi được Bloomberg quyên tặng tiền đều là các tổ chức giáo dục, y tế… ông từng góp hơn 300 triệu đô la cho ĐH Johns Hopkins. Bloomberg là người đầu tiên hưởng ứng phong trào Cam kết hiến tặng (Giving Pledge campaign) do Bille Gates và Buffett khởi xướng.

Michael Bloomberg đã góp phần hoàn thiện xã hội Mỹ, làm phong phú cái gọi là “sức mạnh mềm” của đất nước Hoa Kỳ.

8. Ralph Marvin Steinman

Sinh ngày 14 tháng 01 năm 1943 và mất ngày 30 tháng 9 năm 2011 

Là nhà miễn dịch học và sinh vật học tế bào người Canada gốc Do Thái, làm việc tại Đại học Rockefeller; Cùng với Jules A. Hoffmann, và Bruce A. Beutler, Ông được truy tặng giải thưởng Nobel Y học năm 2011 vì các khám phá về hệ miễn dịch.

Ralph Steinman sinh ra trong một gia đình người Do Thái ở Montreal, là một trong 4 người con của Irving Steinman và Nettie Steinman nhũ danh là Takefman. Ông tôt nghiệp cử nhân khoa học của Đại học McGill và nhận bằng thạc sĩ xuất sắc vào năm 1968 từ Trường Y khoa Harvard. Ông đã hoàn thành bác sĩ thực tập nội trú tại Bệnh viện đa khoa Massachusetts.

R.M Steinman đã khám phá ra tế bào có khả năng điều chỉnh phản ứng miễn dịch. Vào năm 1973, ông đặt ra thuật ngữ tế bào đuôi gai dài khi làm nghiên cứu sinh sau tiến sĩ tại Đại học Rockefeller. Cũng trong năm này, Steinman phát hiện tế bào hình cây và chứng minh vai trò của nó trong tạo tế bào T là những cỗ pháo hạng nặng của hệ miễn dịch, trực tiếp tiêu diệt mầm bệnh. Tế bào T là một phần của bộ nhớ miễn dịch, giúp tổ chức tấn công nhanh hơn, mạnh hơn nếu cùng một loại mầm bệnh tái xâm nhập cơ thể. 

 

Ảnh Ralph Marvin Steinman

Steinman cũng chứng minh rằng, hệ miễn nhiễm có thể tấn công các vi bào nguy hại không động tới các tế bào lành tính trong cơ thể. Công trình nghiên cứu của ông và hai người đồng nhận giải Nobel đóng vai trò nòng cốt giúp việc phát triển nhiều loại vắc xin chống bệnh lây nhiễm, cũng như các hướng tiếp cận mới nhằm chống ung thư. Nghiên cứu này đã đặt nền tảng cho làn sóng mới về "vắc xin chữa bệnh". Theo đó, kích thích hệ miễn nhiễm tấn công khối u ác tính trong cơ thể là một hướng hoạt động tích cực.

Từ nhứng công hiến của R.M Steinman, ngày 03 tháng 10 năm 2011, Uỷ ban Nobel Y khoa đã quyết định trao một nửa giải Nobel Sinh lý học cho khám phá của ôngvề tế bào đuôi gai và vai trò của nó trong khả năng miễn dịch thích nghi, phần còn lại trao cho Bruce Beutler và Jules A. Hoffmann với khám phá liên quan đến kích hoạt của miễn dịch bẩm sinh. Ngoài giải Nobel y học, Steinman còn có nhiều giải thưởng công nhận việc kéo dài cuộc sống trên các tế bào đuôi gai, như giải Albert Lasker đối với nghiên cứu y khoa cơ bản vào năm 2007, Giải thưởng quốc tế Gairdner Foundation năm 2003 và giải Nghiên cứu Ung thư William B. Coley Award  năm1998. Ngoài ra, từ năm 2002 ông đã là thành viên của Viện Y họcMỹ, và Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ từ năm 2001.

9. Saul Perlmutter

Là nhà vật lý thiên văn lừng danh người Mỹ gốc Do Thái, làm việc tại Phòng thí nghiệm quốc gia Lawrence Berkeley và là giáo sư vật lý của Đại học California Berkeley. Ông nổi tiếng trong lĩnh vực Vũ trụ gia tốc và Năng lượng tối . Ông và Brian P. Schmidt và Adam G. Riess được trao giải Nobel Vật lý năm 2011 nhờ phát hiện vũ trụ đang giãn nở với tốc độ tăng dần. Ông là thành viên của Học viện Nghệ thuật & Khoa học Hoa Kỳ, đồng thời là Uỷ viên Hiệp hội Mỹ vì sự tiến bộ của Khoa học trong năm 2003; Ông cũng là một thành viên của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ.

Ảnh Perlmutter

S. Perlmutter sinh năm 1959 tại Champaign-Urbana bang Illinois; từng theo học ngành  vật lý thiên văn tại Đại học Harvard và làm luận án Tiến sĩ ở UC Berkeley Hoa Kỳ

Từ những cống hiến cho khoa học, ngoài giải Nobel Vật lý nhận năm 2011, S. Perlmutter bcòn được trao các giải thường Ercnest Orlando Lawrence năm 2002;Giải Shaw trong thiênn văn học năm 2006;Giải Gruber trong vũ trụ học năm 2007 và Huychương Albert Einsteinin năm 2011.

10. Natalie Portman diễn viên nổi tiếng

Natalie Portman có tên khai sinh là Natalie Hershlag, sinh ngày 9 tháng 6 năm 19811 tại tại Jerusalem ( Israel). Cha mẹ N. Portman đều là người gốc Do Thái,một  dân tộc nổi tiếng với chỉ chỉ số trí tuệ cao bậc nhất thế giới. Là một diễn viên Mỹ gốc Ỉsrael, Natalie Hershlag từng đạtn đạt nhiếu giải thưởng điện ảnh danh giá nhưOscar và  Quả Cầu Vàng. Herslag là một trong số ít những diễn viên đi lên bằng chính thực lực của mình với đời tư danh tiếng trong sạch không vẩn đục chút bụi scandal nào,

Trong bộ phim đầu đời Léon: The Professional, khi mới 12 tuổi Natalie Portman đã phải đảm nhận vai diễn Mathilda với sức nặng tâm lý làm dấy lên rất nhiều tranh cãi. Vai diễn này đã mang về cho cô bé giải Circuit Community Awards cho hạng mục diễn viên chính xuất sắc nhất. Sau này, mỗi khi Natalie xuất hiện, mọi sự chú ý luôn đổ dồn vào người nữ diễn viên như hào quang vây quanh một biểu tượng sắc đẹp thuần khiết này.

Mặc dù nổi tiếng và được công nhận tài năng từ rất sớm, song Natalie đã quyết định tập trung cho học tập, nghiên cứu. Từ năm 1999 đến năm 2003, Portman theo học Đại học Harvard. Ngay sau đó, cô tiếp tục theo học Đại học Hebrew ở Jerusalem và trở thành diễn giả quốc tế về chủ đề chống khủng bố. Natalie muốn thông qua điện ảnh, gửi gắm những thông điệp nhân văn cùng những giá trị cao đẹp của hoà bình cho nhân loại.Sau khi nhận bằng cử nhân tâm lý của Đại học Harvard, Natalie nhận lời tham gia vào các dự án điện ảnh.

Là một trong những nữ diễn viên "kén chọn", những nhân vật Natalie Portman từng hoá thân chịu nhiều áp lực và đòi hỏi nhiều kỹ năng diễn xuất.Với quyết tâm trở thành diễn viên chuyên nghiệp, chân chính, Natalie không ngại hy sinh ngoại hình, luyện tập miệt mài và dấn 

thân nghiên cứu chuyên sâu những lĩnh vực hoàn toàn mới mẻ. Năm 2004, ngoài 20 tuổi Portman đã được đề cử giải Oscar cho nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất và đoạt giải Quả cầu vàng cho vai vũ nữ thoát y bí ẩn trong phim Closer

Ảnh Natalie Portman 

Trong năm 2011, Natalie Portman gây ấn tượng mạnh mẽ bằng hai vai diễn trái ngược hoàn toàn, đã đem lại cho người xem những phút giây thư giãn nhẹ nhàng trong No Strings Attached cùng Ashton Kutcher và những khoảnh khắc cân não căng thẳng trong Black Swan. Natalie Portman đã giành được tượng vàng Oscar cho vai diễn Nina Sayers với 10 năm đầu tư nghiên cứu tâm lý và nghệ thuật múa trong chính bộ phim này. Cũng trong năm 2011, sự xuất hiện trong Vũ trụ Điện ảnh Marvel với vai diễn Jane Foster, Natalie Portman đã chiếm trọn cảm tình của người hâm mộ

Năm 2016, Portman đóng vai chính trong phim Jackie, một bộ phim về Jacqueline Kennedy phu nhân Tổng thống John F. Kennedy. Ngoài các đề cử cho giải Oscar, giải Quả Cầu Vàng và BAFTA, vai diễn còn mang lại cho Natalie một giải thưởng SAG cao quý dành cho nữ diễn viên xuất sắc nhất. Portman còn đóng vai chính trong bộ phim khoa học viễn tưởng Annihilation (năm 2018). Phim có nội dung phức tạp nhưng diễn xuất của Natalie Portman trong vai Lena lại một lần nữa chinh phục khán giả và đem lại thành công cho bộ phim này..

Trong suốt trên 20 năm hành nghề, Natalie Portman chưa vướng bất kỳ scandal nào bởi  không hề rảnh rỗi. Ngoài thời gian trên phim trường, người nữ diễn viên này đã dành toàn bộ thời gian cho gia đình và các dự án hỗ trợ cộng đồng.

Từ năm 2004, Natalie Portman bắt đầu tham gia vào một số hoạt động chính trị với mục đích tìm hiểu, giúp đỡ phụ nữ và trẻ em nghèo ở các nước đang phát triển, đã đi qua nhiều nước để vận động sinh viên góp sức vào những chiến dịch này.

Để tồn tại trong môi trường cạnh tranh khốc liệt, người nghệ sĩ cần có ngoại hình, tài năng và bản lĩnh hơn người. Natalie Portman, không chỉ sở hữu những đặc tính trên đây mà đã trở thành bông hồng tinh khôi, nổi bật giữa ngàn hoa nở rộ trong cuộc đua hương sắc của Hollywood. Với 38 tuổi đời, bằng tài năng thiên bẩm, nhân loại hy vọng Natalie Portman sẽ sẽ còn mang đến cho công chúng thêm nhiều vai diễn xuất sắc hơn nữa!

 

Theo TS. Lê Thành Ý