Năm 2019, du lịch Việt Nam đạt kỷ lục trên 18 triệu lượt khách quốc tế và khoảng 85 triệu lượt khách nội địa; tổng thu từ du lịch đạt hàng trăm nghìn tỉ đồng, tạo tiền đề cho một ngành dịch vụ tăng trưởng nhanh. Sau cú sốc Covid-19, ngành đã hồi phục mạnh: 2024–2025 ghi nhận mức tăng vượt kỳ vọng, đưa lượng khách quốc tế quay lại và vượt mức trước dịch.
Tuy nhiên, phân bố khách vẫn tập trung mạnh tại vài điểm nóng (Hạ Long, Đà Nẵng, Phú Quốc, Hội An, Nha Trang). Sự tập trung này gây áp lực lớn lên hạ tầng địa phương, nhất là trong bối cảnh thiên tai gia tăng những năm gần đây (ví dụ lũ lụt ảnh hưởng Hội An năm 2025).
Nguồn khách quốc tế trở lại mạnh mẽ nhờ chính sách visa thông thoáng, đường bay mở rộng và nhu cầu đi lại tăng sau dịch. Tuy vậy, lượng khách tập trung quá lớn vào vài điểm quen thuộc như Đà Nẵng, Nha Trang, Hội An, Phú Quốc… khiến các địa phương này liên tục trong tình trạng quá tải.
Dù khách đông lên nhanh, trải nghiệm tại điểm đến không phải lúc nào cũng tương xứng. Một số địa điểm ghi nhận tình trạng thiếu nhân sự, cơ sở lưu trú xuống cấp, giá dịch vụ biến động mạnh theo mùa cao điểm.
Các chuyên gia từ UNESCO, WTTC và nhiều công ty lữ hành lớn đánh giá rằng Việt Nam đang thiếu các sản phẩm mới mang tính dài hạn: du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng có quản trị tốt, hay những trải nghiệm văn hóa – ẩm thực được thiết kế bài bản. Nếu không thay đổi, Việt Nam rất dễ rơi vào nhóm “điểm đến đi một lần cho biết”.
Phát triển du lịch nhanh nhưng thiếu kiểm soát khiến môi trường ở nhiều điểm nóng bắt đầu chịu sức ép: rác thải, ô nhiễm bờ biển, tình trạng bê tông hoá quanh di sản, hay khai thác tài nguyên ồ ạt.
Các nghiên cứu gần đây của UNWTO cảnh báo rằng Việt Nam nằm trong nhóm điểm đến chịu tác động mạnh từ biến đổi khí hậu, đặc biệt là khu vực ven biển — nơi chiếm tỷ trọng lớn trong sản phẩm du lịch.
Để duy trì đà tăng trưởng mà không đánh mất lợi thế lâu dài, các chuyên gia đề xuất Việt Nam tập trung vào ba trụ cột chính:
-
Tái quy hoạch du lịch quốc gia, phân bổ khách đều hơn, ưu tiên phát triển có kiểm soát tại các điểm đang quá tải.
-
Nâng chuẩn dịch vụ, đặc biệt là đào tạo nhân lực và hạn chế tình trạng “làm du lịch theo mùa”.
-
Làm mới sản phẩm, hướng mạnh vào du lịch xanh, du lịch cộng đồng, văn hóa – ẩm thực, và những trải nghiệm mang tính bản sắc.
