Hãy nhìn bằng một đôi mắt khác

Vậy ở đây đặt ra một câu hỏi: trong cái nhìn thế giới của con người, của loài chim, của những con ong, của loài chuột, của con bò, của bầy ruồi… thì cái nhìn nào đúng và cái nhìn nào sai. Câu trả lời là: không có cái nhìn nào sai cả ở nghĩa tận cùng của nó. Nhưng điều hệ trọng nhất là mọi cách nhìn phải có khả năng tôn trọng nhau. Đấy cũng là một yếu tố quan trọng của việc tiếp cận nghệ thuật hay tự thân nó chứa đựng tính nghệ thuật.

Hồi nhỏ, tôi nhìn con sông Đáy chảy qua làng tôi với một cảm xúc rợn ngợp về sự hùng vĩ và vô tận của nó. Nhưng đến lúc này, cái nhìn và cảm giác của tôi về dòng sông ấy đã hoàn toàn khác cho dù con sông không thay đổi. Cả hai cái nhìn, một của cậu bé lên 5 tuổi và cái nhìn của một ông già đều hoàn toàn chính xác. Thật hài hước khi ông già kia hay cậu bé kia lại phủ nhận cái nhìn của nhau. Bởi mỗi cái nhìn ấy sinh ra từ lịch sử, trải nghiệm và cảm xúc của cá nhân người đó.

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, loài chim có thể nhìn thấy được những dải màu sắc mà con người không thể nhìn thấy được, kể cả tia cực tím. Hình ảnh con người nhìn thấy là một mặt phẳng, nhưng trong mắt của con chim nó là một hình cầu. Loài ong nhìn màu đỏ thành màu đen và nhìn thấy được các tia cực tím vốn vô hình với con người. Ngoài ra, loài ong có thể cảm nhận được thế giới với tốc độ nhanh hơn so với mắt con người gấp ba lần.Thế giới trong mắt loài chuột chỉ mờ mờ, chậm chạp và toàn bộ bao phủ màu xanh nước biển nhạt hoặc màu xanh lá cây. Đặc biệt, mỗi con ngươi của một con chuột có thể cử động độc lập nên loài gặm nhấm này có thể nhìn thấy hai quang cảnh cùng một lúc. Mọi cảnh vật trong mắt những con bò đều được phóng đại lên một chút và được bao phủ bởi sắc đỏ và cam. Loài ruồi cũng có thể nhìn thấy tia cực tím. Đối với chúng, thế giới chuyển động chậm hơn so với những gì mắt người quan sát được.

Thế giới đa dạng và chứa biết bao bí ẩn giống như một tác phẩm. Thật ‘’kinh hãi’’ khi con người nhìn một quả táo chín đỏ còn bầy ong lại nhìn thấy những quả táo màu đen. Với một tác phẩm nghệ thuật cũng thường rơi vào tình huống như vậy. Nếu hiểu được điều đó thì cách tiếp cận, cách hiểu bất cứ tác phẩm nào cũng mang lại cho người đọc ở mọi cấp độ, mọi chuyên môn sự hưởng thụ thực sự.