Hy vọng mới từ thuốc viên chống Covid-19

HỘI NHẬP|| Tuy không thể thay thế vaccine, thuốc kháng virus được coi là niềm hy vọng tiếp theo của nhân loại trong cuộc chiến chống Covid-19, giúp giảm mạnh số ca nhập viện và tử vong.

Chỉ sau một ngày có kết quả xét nghiệm dương tính với nCoV, Miranda Kelly bắt đầu sợ hãi. Mắc bệnh tiểu đường và cao huyết áp, cô sớm cảm thấy khó thở. Triệu chứng nghiêm trọng đến mức cô phải vào phòng cấp cứu.

Chồng cô, Joe, cũng mắc bệnh. Điều này làm Kelly lo lắng về 5 đứa con ở nhà.

“Hy vọng chúng tôi không phải dùng máy thở. Chúng tôi còn con cái, ai sẽ chăm sóc chúng đây”, cô hồi tưởng.

Khi nhận được thông tin về đợt thử nghiệm một loại thuốc điều trị Covid-19 mới, Kelly và chồng nhanh chóng đồng ý tham gia. Họ được cho uống thuốc hai lần mỗi ngày.

Hai vợ chồng Kelly đã góp phần phát triển một trong những niềm hy vọng của thế giới trong đối phó với Covid-19: Loại thuốc uống có thể điều trị ngay sau khi có dấu hiệu của bệnh, thâm chí có thể ngăn chặn triệu chứng sau khi lây nhiễm.

Kết quả tích cực

“Không chỉ có khả năng rút ngắn các triệu chứng Covid-19, các loại thuốc uống kháng virus có thể giảm thiểu khả năng lây nhiễm cho thành viên trong gia đình”, nhà virus học Timothy Sheahan, một trong những người tiêm phong trong liệu pháp điều trị này, cho biết.

Thuốc kháng virus có thể tăng cường hệ miễn dịch, ngăn virus tấn công tế bào khỏe mạnh và giảm hàm lượng virus trong cơ thể.

Thuốc Molnupiravir có thể giảm khả năng nhập viện và tử vong của bệnh nhân Covid-19. Ảnh: Reuters.

Ít nhất ba loại thuốc kháng virus đang được thử nghiệm. Ứng viên đang dẫn đầu là sản phẩm có tên Molnupiravir của Merck & Co. và Ridgeback Biotherapeutics. Đây chính là loại thuốc mà vợ chồng Kelly có thể đã được sử dụng. Hai ứng viên còn lại là PF-07321332 của Pfizer va fAT-527 của Roche và Atea Pharmaceuticals.

Hiệu quả của các loại thuốc này đến từ khả năng ngăn chặn virus sinh sôi trong tế bào của con người. Ví dụ, Molnupiravir khiến enzyme sao chép vật liệu di truyền của virus gặp lỗi. Qua đó, tải lượng virus trong cơ thể bệnh nhân sẽ suy giảm, làm giảm thời gian nhiễm bệnh và ngăn chặn phản ứng miễn dịch gây bệnh nặng hay tử vong.

Molnupiravir đã bước vào giai đoạn thử nghiệm thứ ba. Dữ liệu dự kiến sẽ có trong những tuần tới. Hãng dược Merck hy vọng Molnupiravir sẽ được cấp phép sử dụng khẩn cấp trong năm 2021.

Cho đến nay, Remdesivir là loại thuốc kháng virus duy nhất được phê duyệt để điều trị Covid-19. Tuy vậy, loại thuốc này chỉ được dùng để tiêm tĩnh mạch cho các bệnh nhân nặng và chưa có khả năng được sử dụng đại trà. Trái lại, cả ba ứng viên đang thử nghiệm đều ở dạng viên uống.

“Nếu kết quả là tích cực và bất cứ loại thuốc nào được cấp phép, chúng sẽ sớm được phân phối”, tiến sĩ Carl Dieffenbach, giám đốc bộ phận về AIDS thuộc Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia Mỹ, người có nhiệm vụ giám sát các loại thuốc chống virus, khẳng định.

Một khi điều này trở thành hiện thực, hàng triệu người sẽ sớm có cơ hội tiếp cận với loại thuốc uống đặc biệt này trong khoảng thời gian từ 5 đến 10 ngày sau khi có kết quả dương tính với nCoV.

Hy vọng trong cuộc chiến chống Covid-19

Từ chỗ thiếu được quan tâm, lĩnh vực nghiên cứu, sản xuất thuốc trị Covid-19 dạng uống đang chứng kiến sự cạnh tranh gay gắt giữa các công ty dược và những khoản đầu tư lớn từ chính quyền Mỹ.

Tháng 6 vừa qua, Mỹ tuyên bố sẽ mua 1,7 triệu liệu trình thuốc với giá 1,2 tỷ USD nếu Molnupiravir được cấp phép. Chính quyền của Tổng thống Joe Biden cũng tuyên bố đầu tư 3,2 tỷ USD vào chương trình sản xuất thuốc chống virus để đối phó với Covid-19 và các đại dịch có thể xảy ra trong tương lai.

Đại dịch Covid-19 tái khởi động những nỗ lực phát triển thuốc điều trị bệnh nhân nhiễm virus corona. Chúng từng được thực hiện sau đợt dịch SARS năm 2003 và MERS năm 2012, nhưng đã bị từ bỏ do ít có tiềm năng thương mại.

Chính quyền của Tổng thống Joe Biden đã tuyên bố đầu tư 3,2 tỷ USD vào chương trình sản xuất thuốc chống virus. Ảnh: Reuters.

Bên cạnh thuốc kháng virus, kháng thể đơn dòng cũng được sử dụng để chữa trị bệnh nhân Covid-19. Kháng thể đơn dòng dễ phát triển hơn thuốc kháng virus nhưng chủ yếu được tiêm qua đường tĩnh mạch.

Giống như kháng thể, thuốc kháng virus không thể thay thế cho vaccine mà chỉ mang tính chất bổ sung, giúp giảm tỷ lệ nhập viện và tử vong.

Tuy vậy, việc phát triển các loại thuốc kháng virus đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm người thử nghiệm. Người tham gia phải chưa được tiêm vaccine và tham gia thí nghiệm trong vòng 5 ngày kể từ khi có kết quả dương tính với virus.

Mỗi ngày, các thực tập sinh tham gia hỗ trợ thử nghiệm thuốc Molnupiravir gọi điện cho khoảng 100 người mới mắc Covid-19 tại khu vực xung quanh thành phố Seattle, Mỹ. Hầu hết bệnh nhân từ chối tham gia thử nghiệm.

“Nói chung, có nhiều nghi ngờ đối với quy trình khoa học”, tiến sĩ Elizabeth Duke, người tham gia giám sát quá trình thử nghiệm, chia sẻ. “Một số người còn nói những lời khó nghe với các thực tập sinh”.

Nếu được cấp phép, thách thức tiếp theo sẽ là thiết lập hệ thống phân phối để đưa thuốc đến tay người bệnh. Các quan chức của Merck dự đoán họ có thể sản xuất 10 triệu liệu trình thuốc Molnupiravir trong năm nay.

Một số nghiên cứu đang đánh giá khả năng các loại thuốc kháng virus có thể ngăn chặn nhiễm bệnh sau khi phơi nhiễm với virus.

Đối với hai vợ chồng Kelly, dù không được biết mình uống thuốc thật hay giả dược, họ cảm thấy ổn lên sau một tuần. Sau hai tuần, họ bình phục hoàn toàn.

“Tôi không biết mình có được uống thuốc thật hay không, nhưng tôi cảm thấy vậy”, Kelly nói. “Tôi thấy bản thân bình phục rất nhanh”.