Bố tôi ông Hồng Bá Đạc , người đứng giữa bên cạnh ông mặc áo 4 túi đội mú bê rê .
Ngày ấy tôi còn bé lắm, chưa hiểu được những gì xẩy ra xung quanh mình, nên không thể nhớ rõ những hình ảnh Bác Hồ về thăm quê lần thứ 2, đó cũng là lần cuối cùng Bác về với Quê hương xứ Nghệ .
Mãi đến tuổi cắp sách tới trường và sau này lớn lên, tôi mới được nghe bố mình kể lại đầy đủ câu chuyện Bác Hồ về quê và đến thăm Nông trường Quốc doanh Đông Hiếu, huyện Nghĩa Đàn vào ngày 10 tháng 12 năm 1961. Khi đó Nông trường quốc doanh Đông Hiếu là lá cờ đầu của ngành Nông nghiệp thuộc Bộ Nông trường. Bố kể với tình cảm thiết tha và tấm lòng vô cùng kính yêu Bác, ý bố tôi muốn căn dặn con cháu và các thế hệ đời sau hãy mãi mãi lưu lại những hình ảnh đẹp đẽ của Bác Hồ với quê hương, đất nước .
Bố tôi rất vinh dự là một trong những Cán bộ Nông trường Đông Hiếu được trực tiếp đón Bác, nên ông kể tôi nghe tường tận từ lúc Bác Hồ bước xuống cầu thang chiếc máy bay trực thăng, Bác tươi cười vẫy tay chào thân mật nhân dân đứng xung quanh đón Bác ( ngay giữa sân cỏ bằng phẳng , nay là xóm Đông Hồng, xã Đông Hiếu, thị xã Thái Hòa). Tác phong Bác nhanh nhẹn, bố nhìn thấy rõ ràng Bác bước lên chiếc xe Com măng ca đi thứ 2 , xe cán bộ Nông trường chạy kế thứ 3, mà khi cùng dừng lại để vào thăm lô cà phê thì...thấy Bác bước xuống từ xe thứ nhất ! Bố cười kể: Lúc đó mới ngoài bốn mươi mà phải vừa đi , vừa chạy mới kịp , để được giới thiệu với Bác loại cây cà phê giống mới (thuộc lô số 119 , nay ở xóm Sơn Hà, Đông Hiếu ) do công nhân ta trồng theo kỹ thuật của kỹ sư ViệtNam (trước đây đều do kỹ sư Pháp hướng dẫn ) cho năng suất cao. Rồi khi đến thăm khu chăn nuôi , Bác Hồ rất chú ý , cẩn thận đi ủng dậm vào vôi bột để sát trùng trước lúc vào xem đàn lợn giống .
Bây giờ tôi xin truyền kể lại một số mẩu chuyện nhỏ trong chuyến Bác ghé thăm Nông trường Quốc doanh Đông Hiếu ngày đó , chắc có bạn trẻ khó tin nổi và sẽ đặt câu hỏi : Đó là sự thật hay huyền thoại ? Nhưng tôi xin nói trước với các bạn : Tuy được tiếp thu trực tiếp từ bố mình , nhưng tôi không thể nào diễn đạt hết những lời Bác Hồ đã nói chuyện với CBCNV và nhân dân đến dự hôm đó. Chỉ xin tóm tắt: Lời Bác ấm áp, sâu sắc mà rất dễ hiểu, cùng với tác phong giản dị gần gũi của Bác Hồ, làm cho mọi người nghe cảm thấy nhẹ nhàng, dễ nhớ và thấm vào lòng người đầy phấn khởi .
Chuyện bố kể cho tôi nghe như sau: Trước hôm đón Bác , Ban tổ chức bàn các bước làm khán đài, thủ tục lễ nghi chào đón xong xuôi. Đến phần chuẩn bị bữa cơm thân mật để mời Bác Hồ cùng toàn thể các đại biểu đến dự, lúc đầu tập trung bàn: Nên làm thịt một con bò thật to để chiêu đãi cả đoàn cán bộ Trung ương, Tỉnh, Huyện, Đại biểu các Nông trường bạn , khách mời...một bữa thật đàng hoàng ! Bởi đây là dịp rất hiếm , mấy khi có vinh dự lớn thế này ! Nhưng rồi một vị cán bộ đã từng được gặp và đón Bác , biết rõ đức tính Bác Hồ rất giản dị , kể cả khẩu phần bữa ăn hàng ngày , dù về với Nhân dân hay đi công tác nơi xa , không bao giờ Bác sử dụng lãng phí tài sản của Nhà nước hay của Nhân dân ! Bàn đi bàn lại , cuối cùng Ban tổ chức đi đến thống nhất : Cho nhà bếp làm thịt một con lợn hơn ba chục cân , kết hợp mấy món rau, dưa cà mà Bác thường dùng ... Mọi việc sắp xếp như thế ai cũng vừa lòng và nhất trí !
Đến giờ mời Bác cùng các vị đại biểu về nhà ăn Cơ quan dùng bữa cơm thân mật . Nghe xong lời mời trân trọng, Bác cười vui vẻ rồi thân mật nói với chú Trần Mạnh, Giám đốc Nông trường Đông Hiếu :
- Bác biết các chú có chuẩn bị bữa cơm để mời Bác cùng đoàn ngoài Trung ương và Tỉnh lên thăm Nông trường ! Bác xin cảm ơn ! Nhưng Bác với mấy chú cùng đi đã chuẩn bị đầy đủ , mang theo đây cả rồi ! Vậy các chú về mời khách dùng bữa cơm thân mật cùng nhau thật vui vẻ , đoàn kết . Nhớ mời những anh chị em công nhân trực tiếp lao động sản xuất có thành tích xuất sắc đến dự nữa nhé !
Ông Trần Mạnh cùng bố tôi và vài Cán bộ Nông trường đến nhà khách để đón Bác , tất cả đều ngớ người , đứng trân ra , lúng túng nhìn nhau không biết ra về hay ở lại với Bác . Rồi ông Trần Mạnh cũng trình bày được :
- Dạ! Thưa Bác, chúng cháu sắp xếp bữa cơm đón Bác và các đoàn đại biểu cũng đơn giản thôi ạ ! Chỉ mong Bác đến cùng dự, để mọi người được gần bên Bác, càng thêm phấn khởi nhiều hơn ạ !
Hiểu ý , Bác nói rất nhẹ nhàng tình cảm :
- Các chú cứ về lo tiếp khách thật chu đáo ! Còn mấy Bác cháu ngồi đây ăn cơm cho tự do , thoải mái ! Nào vui vẻ nghe lời Bác đi !
Quay sang chú cận vệ Bác nhờ :
- Chú xuống bếp tập đoàn xin cho Bác quả ớt rồi về ta cùng ăn cơm !
Các bạn biết không ? Khi chú phục vụ xách túi đựng cơm của mấy Bác cháu đến , đem đặt lên bàn mỗi người một gói cơm nắm , một ca mèn nhỏ đựng thức ăn kho sẵn và canh , riêng Bác Hồ được bổ sung thêm...mấy quả cà pháo ! Rồi khi Bác mở gói ra thì thấy ...cơm được nấu độn với ngô vàng xay hạt nhỏ !
Mọi người thấy bữa cơm của Bác quá đạm bạc ! Thương Bác vô cùng nhưng chẳng biết làm sao .
Bác Hồ của chúng ta là vậy đó ! Một con người Vĩ đại mà bình dị giữa đời thường đến thế !
Tôi còn được nghe bố kể : Trong buổi mít tinh trên sân vận động nghe Bác nói chuyện cùng Cán bộ và nhân dân đến dự , khi nói đến những lợi ích của việc tăng gia tự túc nâng cao đời sống , Bác khéo léo nhắc nhẹ đầy ý nghĩa : "....ngay cả việc nhỏ , những người thích ăn ớt , muốn có để ăn thì phải tìm cây giống về trồng và chăm bón cho có quả mà dùng ....".
Những câu chuyện về Bác Hồ trong dịp Bác đến thăm Nông trường quốc doanh Đông hiếu được truyền kể rất nhiều , nhưng tôi chỉ xin đem lại một vài hình ảnh và những lời dạy của Bác với cán bộ , công nhân và nhân dân huyện Nghĩa đàn trong dịp Người về thăm quê lần thứ 2 năm 1961 ! Tôi được nghe bố và các chú đã trực tiếp đón Bác kể lại nhiều lần , nên tôi thuộc như chính mình được chạy tới đón Bác hôm đó ! Thời gian trôi qua tròn 60 năm rồi cũng là 52 năm Bác Hồ đi xa đến với cụ Các Mác, cụ Lê Nin. Những câu chuyện và hình ảnh của Bác Hồ về thăm quê lần cuối , các lớp con cháu như tôi vẫn còn nhớ mãi và in đậm trong trái tim mình .
Những ngày tháng 5/2021
* (Xin được trình bày rõ: Bố tôi là ông Hồng Bá Đạc, sinh 1919 tại xã Nam Thượng huyện Nam Đàn - tên thật Nguyễn Hữu Đạc - Nguyên cán bộ Tổ chức Huyện ủy Nam Đàn , năm 1955 được điều lên vùng kinh tế mới Phủ Quỳ, nguyên Đội trưởng đội Đông Thành, Phó Giám đốc Nông trường, Bí thư Đảng ủy Nông trường Quốc doanh Đông Hiếu, nghỉ hưu năm 1979 , mất năm 2012 , hưởng thọ 94 tuổi).
Theo Trái Tim Người Lính
