Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Đình Na từ trần, để lại muôn vàn thương tiếc cho bạn bè, đồng nghiệp. Văn hiến xin giới thiệu cùng bạn đọc bài viết của hai nhà báo về NSNA Đình Na.
Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Đình Na khi ơ chiến trường Nam Bộ
Nhà báo Đoàn Việt viết theo lời kể của NSNA Đình Na như sau:
Đầu năm 1974, tôi được cử đi công tác tại huyện Tân Biên, một huyện giải phóng (có căn cứ Trung ương Cục đóng) của tỉnh Tây Ninh. Đây là một trong những huyện vùng giải phóng có cơ cấu tổ chức hành chính tương đối hoàn chỉnh từ huyện đến xã. Tôi gắn bó với cơ sở, triển khai thu thập tài liệu và phản ánh kịp thời các hoạt động về sản xuất, văn hóa, xã hội, sẵn sàng chiến đấu, chống lấn chiếm, bảo vệ vùng giải phóng. Xã Thạnh Bình - nơi tôi đến "nằm vùng" - là xã có đông bà con Việt kiều ở CPC về trong đó, có nhiều gia đình quê gốc miền Bắc đi làm đồn điền cao su cho thực dân Pháp từ những năm 40 của thế kỷ trước. Ngày 9 - 7 - 74, chính quyền Sài Gòn cho máy bay đến ném bom vùng giải phóng này. Tôi đã vội vã mang máy ảnh đi chụp và đưa tin, ảnh về: các lực lượng phòng không của huyện bắn rơi máy bay và bắt sống giặc lái. Tôi đã nhờ nhà báo Lê Quang Tuyến chỉnh sửa tin và chuyển kịp thời tin ảnh về TTXGP. Bốn ngày sau, ngày 14-7-74, báo Giải phóng đã đăng tin và ảnh này. Đây là lần đầu tiên trong đời làm báo của mình, tôi chụp ảnh và viết tin gắn với ảnh cho cơ quan và đã được đăng. Đối với tôi đây là tự hào và hạnh phúc lớn lao trong đời làm báo của mình! Tôi tự động viên mình: "Xem ra cũng được đấy chứ!"
Sau 6 tháng công tác, đầu tháng 10-1974, tôi về cứ. Lúc này, vẫn còn là mùa mưa, cơ quan lại thiếu lương thực trầm trọng, cơm độn 50% đậu xanh, canh, thực phẩm đều từ đậu xanh, do vậy, công việc sản xuất lương thực được cơ quan đặt lên hàng đầu. Vậy là cả cán bộ, phóng viên, nhân viên đều luân phiên nhau làm rẫy. Lúc rảnh rỗi, chúng tôi chụp ảnh sáng tác, kể cả ảnh làm rẫy. Đặc biệt, anh Minh Trường đã chụp để đời cho tôi bức ảnh tôi mặc quân phục như một người chiến sĩ ở tư thế hành quân, đầu đội mũ tai bèo, khoác súng, đeo ba lô, mắt nhìn chăm chú, yêu thích nhánh lan rừng. Ảnh đăng trong số Tết Giáp Dần năm 1974, với dòng chú thích: "Anh chiến sĩ giải phóng đón mùa xuân chiến thắng".
NB Nguyễn Đính Na đang giúp dân thu hoạch lúa năm 1974
Nhà báo Nguyễn Sĩ Thủy viết:
Tôi biết và chơi thân với Nguyễn Đình Na khi anh cùng học khoa Sinh, trường ĐHTH Hà Nội, sau đó cùng về học lớp PV GP10 TTXVN, rồi cùng đi chiến trường B2. Anh ở bộ phận ảnh. Anh người Hà Nội, cũng chơi thân thiết với tôi từ đó.
Tôi còn nhớ, khi vào học lớp PV GP10 ở Hạ Hiệp (tháng 7/1972), được lĩnh tháng lương đầu tiên, anh rủ tôi về chơi nhà anh ở góc đường Kim Liên ( cổng parabon trường ĐH Bách khoa bây giờ). Trên đường về anh mua một cặp gà bảo về gia đình để liên hoan. Khi về tôi mới biết nhà anh khi đó khá rộng, có mấy cái nhà trong khu đất rộng, nhiều ruộng cấy lúa, trồng rau, đông anh em (17, 18 người gì đó). Anh là trai lớn nhất của gia đình. Cả nhà anh là một HTX xe bò vận tải, chuyên chở vật liệu XD, có quán phở to. Bố anh như một "nhạc trưởng" chỉ huy mọi việc trong nhà đâu vào đấy. Năm ấy ông đã có xe máy Pôzô. Đình Na mua đôi gà về liên hoan, bà mẹ anh phải mua thêm mấy con nữa, gia đình mới đủ bữa liên hoan nhỏ.
Anh quen biết và yêu Hoàng Ngọc Bích, cô điện báo viên của TTX từ thời học ở Hạ Hiệp và cùng đi chiến trường với lớp GP10, cùng ở chiến khu R" Tây Ninh. Sau giải phóng, Nguyễn Đình Na và Hoàng Ngọc Bích nên duyên chồng vợ trong sự vui mừng của anh em, bạn bè. Nhưng Anh chị cũng rất đau buồn khi đứa con trai bị chết đau thương, (bị bạn đẩy rơi từ trên núi chết ở Chùa Thầy để lấy 1 xe máy cách nay đã vài chục năm). Chỉ còn một người con gái cùng chồng đang sống và làm việc ở nước ngoài.
Nguyễn ĐInh Na gần 40 năm gắn bó với nhiệm vụ của một phóng viên ảnh TTXVN. Anh xông pha trận mạc, gắn bó với chiến trường, gắn bó với mảng đề tài nông nghiệp, nông dân, nông thôn, đặc biệt là Tây nguyên, vùng núi, vùng kinh tế mới. Ở đâu cũng có bước chân anh và hình ảnh đẹp anh ghi được. Khi nghỉ hưu rồi, anh vẫn tham gia giảng dạy về ảnh cho một số trường đại học.
Đôi lời về anh để mãi mãi nhớ thương một người bạn thân thiết, một nhà báo năng nổ đã sớm rời bỏ tổ ấm, rời bỏ người thân, bạn bè về cõi vĩnh hằng. Cầu mong hương hồn anh sớm siêu thoát, yên nghỉ miền cực lạc! Các bạn Lớp PV GP 10 mãi mãi nhớ anh!
NB Nguyễn Đình Na (ảnh bên phải đang bế cháu nhỏ) khi đang công tác ở xã Thạnh Bình, tháng 10- 1974
NB Nguyễn Đình Na và Hoàng Thị Bích ở R năm 1973 (sau này họ là vợ chống) - NB Nguyễn Đình Na và vợ: Hoàng Thị Bích, hôm nay (ảnh do NB Nguyễn Tuấn Hải chụp ngày 15-2-2017)
(Các ảnh của NSNA Minh Trường, nhà báo Tuấn Hải và một số đồng nghiệp của NSNA Đình Na)