Tiểu đoàn 11 tiền thân của tiểu đoàn 44 được thành lập năm 1966 tại Hà nội. Có nhiệm vụ đi B chiến đấu. Trải qua nhiều năm chiến đấu ác liệt, và cuộc sống hết sức thiếu thốn .Có nhiều trận xuất sắc như trận bắn rơi f111a (cánh cụp cánh xòe) đầu tiên trên miền bắc.Trận bắn rơi tại chổ máy bay Mỹ ngay loạt đạn đầu như trận ngày 18tháng 11 năm 1969 tại ngầm Na tông ,huyện Lằng khằng tĩnh Khăm muộn,đã bắn rơi chiếc F4H (fantom) các trận địa 500m tiêu diệt một giặc lái .
Mùa khô năm 1970 Mỹ cho ra đời một loại máy bay mới là loại máy bay vận tải quân sự C130 (ngựa thồ) được cải tiến thành AC130 là máy bay chiến đấu ,được trang bị ra đa hồng ngoại tuyến ,và hai khẩu súng 20li 6 nòng hai bên cánh.Thời gian hoạt động dài máy bay có thể hoạt động liên tục trên không từ 5 đến 6 giờ liền ra đa hồng ngoại tuyến rất lợi hại nó phát hiện tiếng nổ của động cơ ô tô,máy nổ v v bắn chính xác gần như tuyệt đối. Đoàn 559 bộ đội.
Trường sơn đã phải chịu rất nhiều tổn thất người ,và phương tiện ,khi máy bay AC130 đã bay trên đầu mà lái xe chưa kịp tắt máy coi như chiểc xe đó đã bị bắn cháy .Toàn tuyến vận tải gần như tê liệt khi Mỹ xuất hiện loại máy bay này.Nhiều đồng chí lái xe không giám lái. Năng lực vận tải giảm hẳn .Cơ quan phòng không đoàn 559 mở một cuộc họp khẩn bàn về cách đánh và cách hạn chế thấp nhất tổn thất do máy bay AC130 gây ra .Biến căm thù thành sức mạnh
Cán bộ chiến sỹ tiểu đoàn 44 quyết tâm tiêu diệt bằng được ,loại máy bay nguy hiểm này.Đại đội 12 do đồng chí Trấn đại Nghíã chỉ huy đã cơ động đến một trọng điểm mới . Đã mấy ngày nay cứ khoảng gần 5 h chiều là AC130 xuât hiện tại trọng điểm cổng kho rất nhiều xe bị bắn cháy ,nhiều lái xe hy sinh Chúng quen ăn rồi nó có biết đâu !cán bộ chiến sỹ đại đôi 12 tiểu đoàn 44 đang đợi chúng. Khoảng 17h ngày 21 tháng10 năm 1971 khi đoàn xe vận tải hàng vừa ta khỏi kho ,đã bị máy bay AC130 phát hiện ,sở chỉ huy binh trạm ra chỉ thị bằng bất kỳ giá nào phải bảo vệ cho được đoàn xe kể cả cơ động các đại đội khác tăng cường ban ngày đánh trực tiếp không có công sự. Sau loạt đạn 20 đầu tiên, đại đội 12 chưa nổ súng, binh trạm trưởng Trung tá Cao Đôn Luân ra lệnh đại đội 12 phải bảo vệ được đoàn xe bằng bất kỳ giá nào .Từ trong tổ hợp máy điện thoại đồng chí Nghĩa báo cáo : đại đội 12 Quyết tâm bắn rơi AC130 bảo vệ an toàn đoàn xe .chiếc AC130 rau khi bắn loạt đấu tiên đoàn xe không cháy chiếc máy bay lồng lộn hạ thấp độ cao .Chờ cho máy bay vào cự li thích hợp nhất
Đại đội đồng loạt nổ súng ,máy bay trúng đạn bốc cháy rơi xuống khu rừng gần đó .Các đồng chí Lái xe công binh đang tác nghiệp trên đường reo hò họ ôm nhau trong niềm vui sướng tột độ.Một điều,
Quan trọng là đã tìm ra cách hạn chế tổn thất .tạo niềm tin tưởng của các lực lượng trong toàn binh trạm .Chiếc máy bay rơi tại chỗ 6 tên giặc lái bị tiêu diệt .Được thông báo toàn mặt trận .Đoàn 559 tặng đại đội 12 một huân chương chiến công hạng hai.Từ đó trởđi máy bay địch khômg giám ra bắn đoàn xe nữa.Sau này tổng kết chiến tranh chỉ có tiểu đoàn 44 là tiểu đoàn duy nhất đoàn 559 ,bắn rơi được AC130.
Từ trận chiến đấu đó kinh nghiệm đánh và tránh AC130 được phổ biến khắp mặt trận .Lái xe ,công binh rất tin tưởng bộ đội cao xạ .Từ đây trở đi các tiểu đoàn cao xạ trong đoàn 559 thêm một nhiệm vụ mới
Là bắn báo động cho lái xe tắt máy .khi phát hiên có tiếng động cơ máy bay AC130 ,lập tức phân đội trực ban bắn ngay một điểm xạ ngắn 3 đến 5 viên đạn lửa báo
Có máy bay AC130.Lái xe lập tức tắt máy tìm hấm trú ẩn. Nhờ đó hạn chế thấp nhất tổn thất .Giai đoạn này các tiểu đoàn xe rất quý lính cao xạ.
Ngày 13tháng 12 năm 1971 tại ngầm Huội Mơn km 90
Đường 22 đại đội 11 bằng ba viên đạn 37li đã bắn rơi tại chỗ một OV10 bắt sống giặc lái,.Máy bay OV10 lính ta cứ gọi là " thần sầu" hoạt động :" giai như đỉa đói" vè vè cả ngày ,thằng này sắp hết dầu ra về là có thằng khác đến thay .Có khi trên bầu trời có hai chiểc OV10 chúng tôi gọi là " giao ban" mà có khi cũng đúng thật sau vài vòng bay lượn một chiếc về.Chúng nó thuộc từng ,đoạn đường ,con suối như lòng bàn tay ,chỉ cần một thay đổi nhỏ là chúng bắn đạn khói chỉ điểm ,cho máy bay phản lực đến giội bom.Việc bắn rơi chiếc OV10 bị bắn rơi tại chỗ bắt sống giặc lái ,có một ý nghĩa quan trọng ,là giải quyết tư tưởng cho cán bộ chiến sĩ ,không giám đánh OV10 vì sợ lộ trận địa.
Là đơn vị luôn hoàn thành nhiệm vụ trên giao.Từ khi thành lập đến tháng 12 năm 1972 tiểu đoàn là đơn vị bắn rơi máy bay f111a đầu tiên trên miền bắc, chiến công bắn rơi i OV10 là trận đánh có hiệu suất chiến đấu cao chỉ ba viên đạn đã bắn rơi tại chổ máy bay ,băt sống giặc lái. Còn bắn rơi AC 130 là chiến công duy nhất của lưc lượng phòng không 559.
Trong những chiến công đó ,giờ đây ta cũng không quên máu của đồng đội của chúng ta đổ xuống rất nhiều. Trong bài viết này tôi muốn nói về tinh thần chiến đấu, và sự hy sinh dũng cảm của những người con quê hương xô viết Nghệ tĩnh.
Ngày 10 tháng 4 năm 1968 tiểu đoàn 44 được bổ sung hơn 100 chiến sỹ mới .Sau khi về đơn vị vừa huấn luyện vừa chiến đấu. Trong một trận chiến đấu tại trận địa xóm Chuối xã Lâm hóa ,huyện Tuyên hóa tĩnh Quảng Bình ,bảo vệ ngầm khe Tang đường 15a .máy bay Mỹ ném bom bi nổ chậm vào trận địa ,một quả rơi vào hấm pháo đồng chí Quách Tuyết quê ở xã Thạch Mỹ ,huyện Thạch hà ,tỉnh Hà Tĩnh.Đã nhanh nhẹnh cầm quả bom bì ném ra ngoài công sự ,bom nổ cả khẩu đội an toàn.
Trung đoàn 280 đơn vị được hai lần tặng danh hiệu "anh hùng lực lượng vũ trang " đã phát động phong trào học tập tinh thần chiến đấu dũng cảm của đồng chí Quách Tuyết .Toàn trung đoàn .Sau đó trong một trận chiến đấu đồng chí đã anh dũng hy sinh .
Đồng chí Trấn Hậu Thành trung đội phó ,đại đội 12 là chiến sỹ thi đua của tiểu đoàn ,được đi dự đại hội " chiến sỹ thi đua " đoàn 559,tặng thưởng huân chương chiến công hạng ba.Sau đó về nhà rồi cưới vợ.Khi trở về đơn vị chiến đấu ,trong một trận chiến đấu đêm ngày 28tháng 2năm 1972 (mồng 4 tết)bảo vệ đoán xe vận chuyển hàng bị máy bay Mỹ đánh phá đồng chí đã hy sinh ,để lại người vợ trẻ mới hai mươi mốt tuổi ,bố mẹ già và đứa con chưa biết mặt cha.
Một tấm gương anh dũng hy sinh để cho anh em thương tiếc nhất là đồng chí Nguyễn Hữu Lĩnh quê anh ở Đô lương ,Nghệ an ,anh nhập ngũ năm1965 trước chúng tôi ba năm ,anh là trung đội phó trung đội chỉ huy .Vui tính thương yêu anh em trong đơn vị .Có lần anh kể chuyện với tôi :Anh nói "nhà anh đông anh em nên nghèo lắm mẹ kiếp" dân xứ nghệ
Mắt vàng như nghệ ,sống ở Vinh mà chẳng được vinh."nên thấy các ,như em anh ở nhà , thương lắm!Hồi đó đói ,anh hay nhường cơm ,nhường thuốc sốt rét cho chúng tôi.Khi nào tổng kết cuối năm anh cũng được bầu là "chiến sỹ thi đua "
Anh hy sinh trong một lần xuống Đại Lộc cõng gạo bị mìn của địch bị thương vào bụng rất nặng,máu ra nhiều ,anh vẫn rất tĩnh dặn chúng tồi rằng: các em cứ đi lấy gạo đi, ở nhà anh em đang chờ đấy ! Nói xong anh tắt thở cho đến nay đã 50 năm rồi,.Nhưng trong tâm khảm tôi anh Lĩnh lúc nào cũng là người "anh hùng."
Nói đến sự hi sinh thì cả tiểu đoàn ai cũng biết sự hi sinh của đồng chí Phạm Đức Nhân quê ở huyện Kỳ anh Hà tĩnh. Khi đại đội 11 tiểu đoàn 44 chiếm lĩnh trận địa tại Hiệp Đức trúng vào bãi mìn đồng chí bị thương rất nặng anh em đến băng bó cho anh. Anh nói : "đừng băng cho tôi nữa, để thuốc ,để đó cho người khác tôi không thể sống được đâu!chúc các đồng chí ở lại sức khỏe hãy trả thù cho tôi. Thế rồi anh tắt thở.
Y tá Hồ sỹ Nghị nhập ngũ cùng tôi tháng 4năm 68 Nghị người lùn mập chịu khó hồi đó đại đội
Đại đội11 tiểu đoàn 44 chia làm hai trận địa .Hôm đó đồng chí Trần Thạc Vinh được phân công xuống trận địa ngấm Trà linh
.Thấy đồng chí Vinh mới ốm dậy người còn yếu đồng chí Nghị xung phong thay đồng chí Vinh đêm đó máy bay B52 đánh vào trận địa đồng chí Nghị và đồng chí Trang ctv hy sinh .Trở về quê sau nhiều năm làm chủ tịch xã Đình Bảng huyện Thuận thành Bắc Ninh .Đồng chí đã trở lại chiến trường lấy hài cốt của đồng chí Nghị cho gia đình đưa vào nghĩa trang.xã mng huyện Cẩm xuyên tỉnh Hà Tĩnh.
Phải nói rằng ;Trong những chiến công của tiểu đoàn 44 lập nên để lữ đoàn 573qk anh hùng đều có máu của chiến sỹ đã đổ xuống chúng ta mãi mãi tri ân những con người đó.Họ đã ngã xuống để chúng ta có cuộc sống như ngày mai .Chúng ta mãi mãi không bao giờ được quên điều đó ./.
Theo Trái tim người lính