Nuôi gà đen H’Mông hướng thoát nghèo của người dân trên vùng cao Bắc Hà

Nhằm bảo tồn và phát triển giống gà đặc sản H’Mông, năm 2003 Bộ NN&PTNT đã giao Viện chăn nuôi thực hiện Dự án “ Hoàn thiện quy trình công nghệ chăn nuôi gà H’Mông”.

Sau khi quy trình công nghệ chăn nuôi gà H’Mông được hoàn chỉnh thì mô hình nuôi gà đen H’ Mông thả đồi đã được nhân rộng và  phổ biến ở nhiều nơi. Tuy nhiên trên địa bàn huyện, đầu năm 2015 gia đình chị Nguyễn Lan Anh ở thị trấn Bắc Hà là người mạnh dạn đi tiên phong và bước đầu đã cho kết quả khá khả quan từ giống gà này

Với diện tích hơn 1,5ha đất vườn, đồi mượn của người thân trong gia đình tại thôn Nậm Châu, xã Tà Chải; đầu năm 2015, gia đình chị Lan Anh đã mạnh rạn vay hơn 100 triệu của Ngân hàng, cùng với số vốn ít ỏi mà 2 vợ chồng chị đã tiết kiệm được trong những năm công tác tại huyện SiMaCai, đầu tư xây dựng mô hình chăn nuôi gà đen theo phương thức thả vườn, đồi. Ban đầu gia đình chị chỉ đầu tư 50 triệu đồng để mua lưới vây, rào chắn xung quanh; trên 70 triệu đồng để mua 1.000 con giống và thức ăn. Chị Lan Anh tâm sự: Tôi thả gia cầm tại khu vực rộng hơn 2 ha. Ban đầu, khi nuôi một số loại gà đen, vịt Sín Chéng, vịt trời và một số loại gia cầm khác, gia đình tôi cũng gặp nhiều khó khăn, thậm chí là thất bát. Ví như có đợt tôi nuôi 700 con gà, do bị mắc bệnh, nên chỉ còn chưa đầy 300 con. Gà đen dễ nuôi, ít bị dịch bệnh so với các loại gà khác, thức ăn của gà cũng đơn giản, ngoài sử dụng thức ăn đóng sẵn của gà, chị Lan Anh trộn thêm bột ngô, cám gạo, rau xanh để giảm chi phí. Đặc biệt, giống gà này ít bị bệnh do có sức đề kháng tốt. Nhờ cách chăn nuôi đúng kỹ thuật, phòng dịch tốt nên đàn gà đen của gia đình chị Lan Anh sinh trưởng phát triển tốt, hiện nay đàn gà nhà chị đã lên đến gần 4.000 con gà.

Trang trại gà của gia đình chị Lan Anh ở thôn Nậm Châu, xã Tà Chải (Bắc Hà)

Gà đen là một giống gà quý hiếm, đặc điểm nổi bật của giống gà này là thịt, xương có màu đen, hàm lượng mỡ trong thịt ít, thịt săn chắc, thơm ngon. Thịt gà đen, xương đen, không những có tác dụng tăng cường sinh lực mà còn có hương vị và có giá trị dược liệu đặc biệt trong chữa bệnh tim mạch. Sau 5 - 6 tháng chăn nuôi gà đen đã cho xuất bán, trọng lượng trung bình gà trưởng thành đạt 1,5 kg/con. Vì vậy, giá của gà đen thường khá cao, từ 190 - 200 nghìn đồng/kg, có thời điểm lên tới 250 nghìn đồng/kg nhưng cũng rất khó kiếm. Từ việc nuôi gà đen, gia đình chị Lan Anh thu lãi trên 50 triệu đồng/ lứa. Công chăm sóc, thức ăn tốn ít hơn so với gà ta mà hiệu quả cao hơn. Hiện nay, gà đen đang là mặt hàng được nhiều người ưa truộng, chăn nuôi thương phẩm bán ra thị trường giá cao hơn các loại gà khác, số lượng sản xuất, chăn nuôi có hạn. Bên cạnh đó việc tìm đầu ra cho sản phẩm gà đen của trang trại nhà chị Lan Anh lại chưa được quan tâm, việc xuất bán chỉ mang tính manh mún nhỏ lẻ, phục vụ người dân tại địa phương. Ngoài phát triển kinh tế để nâng cao chất lượng cuộc sống của gia đình, chị Lan Anh luôn nhiệt tình hướng dẫn kỹ thuật, chia sẻ kinh nghiệm chăn nuôi gà đen với người dân trên địa bàn để cùng phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo. Nói về dự định sắp tới, chị Lan Anh tiết lộ: Tôi sẽ mua máy ấp trứng về để ấp gà giống không phải đi mua nữa, tiếp tục mở rộng quy mô trang trại để duy trì thường xuyên khoảng 7.000 con gà thịt, đồng thời lai tạo giống để chuyển sang chuyên nuôi loại gà đen bản địa để tăng thêm thu nhập, giới thiệu, quảng bá sản phẩm của trang trại cũng như của bà con tại địa phương.

Việc phát triển chăn nuôi gà đen hiện nay là hướng đi đúng trong chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp, đồng thời bảo tồn, lưu giữ và phát triển nguồn giống gà quý hiếm đang bị mất rần do nhu cầu tiêu thụ của thị trường quá lớn. Bên cạnh đó, huyện Bắc Hà hiện nay đang đầu tư phát triển du lịch nên lượng khách du lịch tới tham quan nghỉ dưỡng ngày càng đông, mô hinh nuôi gà thả vườn, đồi cũng là một trong nhưng định hướng phát triển du lịch gắn với nông nghiệp. từ thực tế đó, để đáp ứng nhu cầu ẩm thực của du khách, sản phẩm thịt gà đen sẽ trở thành một món ăn đặc chưng, một sản phẩm du lịch điểm nhấn cho khách du lịch mỗi khi đến với cao nguyên trắng Bắc Hà: Ông Nông Tiến Dũng, chỉ tịch UBND thị trấn nhấn mạnh: Phát triển mô hình chăn nuôi gà đen theo hướng tập trung, phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng địa phương của gia đình chị Lan Anh đã góp phần tích cực vào việc chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng vật nuôi, duy trì nguồn gen quý, tạo ra sản phẩm hàng hóa có chất lượng cao. Qua đó, giúp cho người nông dân đổi mới suy nghĩ, cách làm, xây dựng thêm nhiều mô hình hiệu quả, sáng tạo trong vận dụng những tiến bộ mới vào sản xuất, thúc đẩy phát triển sản xuất nông nghiệp, nông thôn một cách bền vững, nâng cao thu nhập và mức sống của người dân tại địa phương./.

Lê Hiếu – Ngọc Phú