Ngành nông nghiệp Việt Nam, xương sống của nền kinh tế, vốn dĩ đã phải đối mặt với muôn vàn rủi ro từ thiên tai, dịch bệnh đến biến động thị trường. Đối với hàng triệu nông hộ nhỏ lẻ, những cú sốc này không chỉ gây thiệt hại về kinh tế mà còn đe dọa sinh kế.
Trong bối cảnh đó, hợp tác xã đã nổi lên như một giải pháp hữu hiệu, là nơi người nông dân liên kết, cùng nhau xây dựng "tấm lá chắn" vững chắc để chủ động quản trị rủi ro. Vai trò của hợp tác xã không chỉ dừng lại ở lý thuyết mà đã được chứng minh bằng những mô hình thành công cụ thể trên khắp cả nước.

Hợp tác xã trong nông nghiệp là tổ chức kinh tế của những người nông dân cùng chí hướng, hoạt động trên nguyên tắc tự nguyện, dân chủ và cùng có lợi.
Sức mạnh của hợp tác xã nằm ở khả năng tập hợp và sử dụng hiệu quả nguồn lực của tập thể, từ vốn, đất đai, nhân công cho đến kiến thức và công nghệ.
Theo thống kê, số lượng hợp tác xã nông nghiệp hiện đã vượt qua con số 20.000, trở thành lực lượng nòng cốt trong việc thay đổi tư duy sản xuất từ đơn lẻ, bị động sang liên kết, chủ động.
Vai trò của hợp tác xã được thể hiện rõ nét qua những hành động cụ thể, giúp các thành viên chủ động đối phó với nhiều loại rủi ro.
Thứ nhất, quản trị rủi ro sản xuất và thiên tai. Hợp tác xã giúp các thành viên chuyển đổi từ tư duy sản xuất đơn lẻ sang một quy trình khoa học, có kế hoạch. Điển hình như Hợp tác xã Nông nghiệp công nghệ cao Umiha ở Mộc Châu, Sơn La, đã chủ động đầu tư hệ thống nhà kính hiện đại, ứng dụng công nghệ tưới nhỏ giọt để trồng dâu tây và các loại rau an toàn.
Nhờ đó, các thành viên không còn phải lo lắng về những cơn mưa đá hay sương muối bất thường, giảm thiểu rủi ro mất mùa lên tới 90%. Hợp tác xã cũng đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích hội viên sử dụng các giống cây trồng, vật nuôi chống chịu dịch bệnh tốt, giảm thiểu thiệt hại do các yếu tố bên ngoài.