Loài người trên thế giới đã và đang phải sống chung với những căn bệnh truyền nhiễm như bệnh lao, bệnh viêm gan, đậu mùa, HIV... Xã hội loài người đã trải qua mấy đợt dịch: sởi, cúm, tả, thương hàn, hiv- aids... có bệnh là đại dịch làm nhiều triệu người bị chết, làm kinh tế xã hội giảm sút nghiêm trọng... và căn bệnh này đã thúc đẩy khoa học phát triển nhanh, kịp thời có vắc-xin phòng chống, thuốc chữa bệnh. Những lần dịch trước đây, phát sinh trên thế giới trong hoàn cảnh: ngành hàng không chưa có hoặc chưa phát triển rộng rãi, ngành du lịch chưa ra đời; sự giao tiếp con người còn mức độ thấp và bệnh chủ yếu lây lan qua đường nước ăn uống, qua tiếp xúc, qua truyền máu, tình dục... Cho nên số lượng người nhiễm bệnh, bị chết tuy rất nhiều nhưng vẫn chỉ xảy ra trong một vùng, một nước, một châu lục, còn kiểm soát được và không lây nhiễm cho toàn thể loài người.
Hiện nay đại dịch covid - 19 đã, đang và sẽ diễn ra rất phức tạp, với biến thể mới nguy hiểm, khó lường hơn và trên phạm vi toàn thế giới. Đây là đại dịch lớn nhất, nguy hại nhất trong mấy ngàn năm Lịch sử nhân loại nhưng chưa phải là đại dịch cuối cùng, không có đại dịch khác còn hơn covid- 19?!
COVID - 19 là viết tắt của cụm từ CORONA VIRUT NĂM 2019 TẠI VŨ HÁN, do Tổ chức y tế Thế giới (WHO), đặt tên như vậy. Còn người dân diễn giải COVID - 19 là: C là Cắt giảm bớt chi tiêu không cần thiết; O là Ở nhà; V là Vệ sinh sạch sẽ; I là Ít tụ tập ăn chơi và đi du lịch ở nơi đông người; D là Đầu tư cho sức khỏe; 19 là một điều nhịn là chín điều lành!. Rất hay, ý nghĩa và cũng là thông điệp gửi đến mọi người thực hiện đầy đủ để phòng chống dịch COVID - 19.
Quy luật tự nhiên, xã hội có ĐƯỢC và có MẤT, đại dịch covid đã làm cho loài người bị MẤT quá nhiều về tính mạng con người, kinh tế thiệt hại, nhiều lĩnh vực chậm phát triển...Tuy nhiên, "trong cái khó, ló cái khôn", "biến nguy thành cơ" trong đại dịch covid chúng ta tự tìm xem mình đã LÀM ĐƯỢC cái gì, nhân loại có những cái LÀM ĐƯỢC mà lâu nay chưa ai, lực lượng nào làm được. Biết... để mà tiếp tục làm tốt hơn và tránh được những cái gì đó chưa tốt.
Đó là:
 Tác giả Đặng Văn Hương, CCB, Nguyên trung sĩ, C1 D17 trực thuộc Sư đoàn 322, Quân đoàn 26, Cao Bằng. Hiện là Chủ tịch Hội khuyến học thị xã Phú Thọ, tỉnh Phú Thọ.
|
ĐỐI VỚI CÁ NHÂN
1. Chúng ta học được, cần làm tốt hơn
Cách tiết kiệm, tích trữ phòng lúc nguy cấp; phải biết nấu ăn (khéo) phòng lúc giãn cách; trân trọng thực phẩm, không chê đồ ngon đồ dở hay bỏ thừa mứa; tự chữa bệnh...
2. Chúng ta học được, cần làm tốt hơn
Cách tiêu khiển thời gian có ích (đọc sách, xem tivi… ); tự học những thứ chúng ta chưa biết; dành thời gian cho cha mẹ cao tuổi nhiều hơn bởi họ là yếu thế, có thể một biến động quét qua ta không kịp nói lời từ giã họ...
3. Chúng ta học được, cần làm tốt hơn
Sống vệ sinh, sạch sẽ cho bản thân mình, đồ dùng trong nhà (tay nắm cửa, điều khiển tivi, điện thoại...), sàn nhà và mọi thứ trong nơi ở, nơi công sở, công cộng...
4. Chúng ta học được, cần làm tốt hơn
Hòa hợp với bạn đời, người thân, con cái khi sinh sống bên nhau hàng ngày, liên tục kéo dài; người lớn có nhiều thời gian học thêm cách chăm nuôi trẻ nhỏ; học được cách yêu thương xa - dẫu đang ở cùng xã, cùng cộng đồng, thành phố bị giãn cách.
5. Chúng ta học được, cần làm tốt hơn
Sống đơn giản; sống chậm lại; tự xem lại mình những điều thiện và những điều ác; cách sống một mình, cô đơn; cách chịu đựng sự thiếu tiện nghi; cách thử thách sức chịu đựng của bản thân, thích nghi với những thay đổi bất ngờ...
6. Chúng ta học được, cần làm tốt hơn
Sống tại nhà cả ngày đêm cùng gia đình, không rượu bia, thuốc lá, không lái xe ô tô, không đàn đúm bạn bè... Sau dịch covid nhiều người thay đổi lối sống "la cà", bỏ bớt những ham muốn cá nhân vô bổ, những điều chưa tốt...
7. Chúng ta học được, cần làm tốt hơn
Đeo khẩu trang khi đi ra đường, đến chỗ công cộng; văn hoá xếp hàng và kiên nhẫn chờ đợi đến lượt; khi hết dịch sẽ không nhăn nhó khi kẹt xe giữa trời nắng nóng...
8. Chúng ta học được, cần làm tốt hơn
Xót thương những ai khó khổ hơn; cách nhường cơm sẻ áo; cách biết ơn; cách nhận sai lầm và nói lời xin lỗi...
9. Chúng ta học được, cần làm tốt hơn
Chữ vô thường, không gì bất biến; chấp nhận mọi biến động của cuộc sống; kiên nhẫn với mọi thứ mình muốn nhưng chưa thể thực hiện...
10. Chúng ta nhận ra
“Giếng cạn mới thấy nước quý", những điều bình thường là những điều quý giá nhất (như hít thở, biết trân quý một ly cafe, những giờ lê la hàng quán, gặp gỡ bạn bè…); cảm giác được sống cuộc đời bình thường là quý giá chứ không phải hiển nhiên; cảm giác được sự sống, cái chết rất gần, rất mong manh...
ĐỐI VỚI TẬP THỂ, QUỐC GIA
1. Bài học về đại đoàn kết và cần làm tốt hơn
Một người vô cùng bé nhỏ, sức mạnh cả loài người cũng có giới hạn, không đủ lớn, trước sức mạnh của thiên nhiên. Nhân loại đang đi chung trên một con thuyền giữa bão tố đại dương covid, muốn nhấn chìm. Người giàu, người nghèo, mọi người cùng số phận vì covid không kén chọn, không chê ai! Muốn tồn tại phải sánh vai với nhau, yêu thương, tích cực đoàn kết cùng nhau chung sống đoàn kết trong từng cộng đồng dân cư, trên toàn thế giới, quan tâm nhiều nhất là nhóm người nghèo khó, yếu thế.
2. Bài học về kinh tếnông nghiệp, nông thôn, đô thị và cần làm tốt hơn
Đô thị ngày càng phát triển theo quy luật tự nhiên và sự can thiệp của con người đã khẳng định được nhiều ưu thế, thành công về kinh tế - xã hội nhưng rất bất lợi về giao thông, dịch vụ giáo dục... Covid là mối lo ngại khủng khiếp trong khu vực đô thị. Nông thôn là nơi an toàn hơn đô thị; kinh tếnông nghiệp, nông thôn là tự cung, tự cấp, người dân luôn tích trữ lương thực, thực phẩm cùng với những nhu cầu tối thiểu. Đó là bản năng sinh tồn của họ. Cho nên dịch covid đã thua các "pháo đài làng xã", bị dừng chân trước barie cổng làng và nếu có xâm nhập thì mức độ không ghê gớm như đô thị...
3. Bài học về khoa học covid, ngoại giao covid và kinh tế covid
- Khoa học covid: trước đây khi có dịch bệnh, loài người loay hoay mãi chưa xác định được "thủ phạm" nguyên nhân gây ra bệnh và xác định được thủ phạm rồi cũng mất khá nhiều thời gian mới tìm được vắc xin, thuốc chữa bệnh. Hiện nay khoa học rất giỏi, chỉ có một thời gian không dài đã xác định được thủ phạm và đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả (năm 2019 - Việt Nam là số một). Sau đó là nghiên cứu sản xuất ra vắc xin phòng chống được dịch bệnh covid và nước nào có vacxin sớm nhất, hiệu quả nhất là nước có khả năng nghiên cứu khoa học tốt nhất về lĩnh vực này.
Cu Ba bị bao vây cấm vận, người dân đang khó khăn thiếu thốn mọi thứ mà khoa học công nghệ về lĩnh vực y tế rất phát triển, đã nghiên cứu, sản xuất ra vắc xin covid. Cu Ba là nước đứng đầu, xếp hạng nhất thế giới vì trong hoàn cảnh khó khăn như thế mà đã có vacxin covid. Cu Ba đã tiêm chủng vacxin cho mọi người dân. Hơn nữa, Cu Ba trao tặng vacxin cho những nước anh em nghèo khó. Chúng ta chúc mừng Cu Ba- người bạn mẫu mực, người anh em của Việt Nam.
- Ngoại giao vacxin covid: các nhà khoa học, các nước "chạy đua" với thời gian làm sao sáng chế ra vacxin covid nhanh nhất để cứu nhân loại. Khi sản xuất ra vacxin covid thì một số nước đã lấy việc trao tặng, bán vacxin là một "nước cờ" ngoại giao và nhiều nước phải tích cực ngoại giao mới mua được vacxin. Đôi khi họ lợi dụng vacxin để áp đặt những chính sách, điều khoản có lợi cho mình, có bất lợi cho nước khác.
- Kinh tế covid: dịch bệnh covid đã làm cho nền kinh tế mỗi nước, toàn thế giới bị suy giảm nặng nề nhưng cũng có những ngành, lĩnh vực lại phát triển tốt hơn. Trước hết là một số công ty, hãng dược phẩm đã làm giàu khi sản xuất ra và bán vacxin covid, thứ hàng hóa "đặc sản" sản xuất không kịp để bán (trong khi đó mọi thứ đều sản xuất dư thừa, ế ẩm, khó bán). Một số lĩnh vực về công nghệ thông tin, truyền thông cũng có cơ hội phát triển mạnh mẽ...
4. Bài học về duy trì trật tự xã hội, du lịch
- Các cuộc mít tinh, biểu tình trên trái đất này phải tự giải tán trong dịch covid mà trước đó chính quyền không sao giải tán được, kể cả dùng vũ lực.
- Các cuộc chiến tranh, tranh chấp lãnh thổ... hai bên, nhiều bên tự nguyện ngừng bắn, ngừng chiến vì làm ngược lại thì binh sĩ chết vì covid trước, chưa kịp ra chiến trường!
- Du lịch không còn là niềm vui, không còn là không thể thiếu, không còn là "chuẩn" của người khá giả.
5. Bài học về đoàn kết các quốc gia, toàn nhân loại và cần làm tốt hơn
- Rất nhiều vấn đề toàn cầu như: giảm bớt khí thải độc hại ra môi trường; sử dụng năng lượng sạch; hạn chế vũ khí hạt nhân... được bàn bạc, trao đổi, hợp tác... của tất cả các quốc gia nhưng vẫn còn một số nước lớn từ chối tham gia thực hiện. Vì họ không tham gia cũng chẳng chết người, không quan ngại bất kỳ ai! Riêng dịch covid đã cho bài học: "Mình vì mọi người và mọi người vì mình" lúc này là rõ nhất. Muốn cứu quốc gia mình thì phải cứu giúp quốc gia khác! Vì thế, không cần phải có một Hiệp ước, một Thỏa thuận nào nhưng tất cả các nước đã tự nguyện, tự giác chung tay đoàn kết ngăn chặn, đẩy lùi, tiêu diệt covid!
- Một số nước đã trao tặng vacxin covid cho những nước nghèo, nước chưa sản xuất được. Một nghĩa cử cao đẹp! Từ đó, Căn cước covid mà quốc gia nào cũng phải có, công dân toàn cầu nào cũng phải có!
- Doanh nhân, Nhà kinh doanh tự mình phải quan tâm tốt hơn nữa đến người lao động, bằng mọi cách làm sao người lao động không bị lây nhiễm covid vì họ đã lao động làm ra "giá trị thặng dư" cho tích tụ tư bản!
6. Bài học về thể chế xã hội và thước đo về sự quản lý xã hội, sự chấp hành pháp luật của người dân
- "Lắm cha con khó lấy chồng"! Nếu quốc gia càng nhiều đảng phái, nhóm lợi ích... thì quốc gia đó càng khó mà thống nhất ban hành được một quyết định kịp thời, họ thờ ơ, đun đẩy, vô trách nhiệm với người dân trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là phòng chống dịch covid - 19. Dẫn đến dịch bệnh covid bùng phát tràn lan, không thể kiểm soát được, số người dân nhiễm bệnh và chết rất nhiều đến mức không hoả táng kịp, hết cả đất để trôn người chết, phải cho trôi sông! Đương nhiên là kinh tế xã hội giảm sút nghiêm trọng.
- Trong khi dịch covid bùng phát, chính quyền có những biện pháp ngăn chặn, đẩy lùi dịch covid thì ý thức chấp hành nghiêm các quy định pháp luật của người dân càng thể hiện rất rõ. Qua thực tế đó, chính là "thước đo" về sự quản lý xã hội của địa phương, của một quốc gia.
TỰ HÀO VIỆT NAM
Chúng ta khẳng định rằng Việt Nam là một trong những nước hàng đầu, tốt nhất thế giới về phòng, chống và từng bước đẩy lùi dịch bệnh covid! Đảng, Chính phủ, Quốc hội cùng toàn dân và toàn quân thực hiện Chống dịch như (hơn) chống giặc! Cuộc sống, sinh mệnh của mỗi người dân là trước hết, trên hết và tất cả vì nhân dân. Chúng ta đã cố gắng, càng cố gắng hơn; đã thành công, càng thành công hơn trong việc phòng chống dịch covid.
Nước ta đã đẩy mạnh và cần làm tốt hơn: chính sách an sinh xã hội; tăng quyền lợi, phúc lợi xã hội; thực hiện giảm giá, giảm thuế; hạ lãi suất cho vay tiền... "Thương người như thế thương thân"; "lá lành đùm lá rách" rất nhiều người đã ủng hộ, đóng góp, giúp đỡ nhân dân trong vùng giãn cách xã hội. Đội ngũ các điều dưỡng viên, y tá, y sỹ, bác sỹ là tấm gương sáng trong cuộc chiến chống dịch covid và công an, bộ đội cùng những lực lượng khác nữa trên tuyến đầu phòng chống dịch covid làm hàng chục triệu trái tim xúc động, biết ơn! Chúng ta đang, sẽ được an toàn, khỏe mạnh trong dịch bệnh covid, càng phải nhận thức được và cảm ơn sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, tổ chức thực hiện tốt của Nhà nước, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị vì cuộc sống bình yên, hạnh phúc của nhân dân Việt Nam.
Mỗi người dân Việt Nam thực hiện tốt 5K, tiêm vaccin phòng chống covid -19 và cần làm tốt hơn: C là Cắt bớt chi tiêu không cần thiết; O là Ở nhà; V là Vệ sinh sạch sẽ; I là Ít tụ tập ăn chơi và đi du lịch ở nơi đông người; D là Đầu tư cho sức khỏe; 19 là một điều nhịn là chín điều lành!. Rất hay, ý nghĩa và cũng là thông điệp gửi đến mọi người thực hiện đầy đủ, tốt để phòng chống dịch COVID - 19./.
Theo Trái tim người lính
