Sau một tuần chuyển hướng phòng chống dịch từ tập trung sang kết hợp hài hòa giữa tập trung và phân cấp với sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, đặc biệt sự hưởng ứng, chia sẻ và tham gia của các tầng lớp nhân dân, sự hỗ trợ của cộng đồng doanh nghiệp, nhất là sự chấp hành của người dân trong thực hiện giãn cách xã hội đã có sự chuyển biến tích cực. Điều này đã được Thủ tướng Phạm Minh Chính biểu dương các lực lượng tuyến đầu như quân đội, y tế, công an, các cơ quan truyền thông, các tổ COVID cộng đồng tại cuộc họp sáng 11/9 của Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch COVID-19.
Tiêm Vắc xin phong CoVid 19 cho người dân tại nhà ở huyện Cần Giờ- TPHCM. Ảnh: Trung tâm Y tế huyện Cần Giờ. Nguồn: Internet.
Bước đầu số ca tử vong giảm 30%
Theo báo cáo của Bộ Y tế - Cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia và các ý kiến tại cuộc họp, công tác phòng chống dịch những ngày qua đạt nhiều kết quả đáng mừng, rút ra được nhiều kinh nghiệm quý báu, cho thấy việc chuyển hướng trong phòng chống dịch trong thời gian qua là đúng đắn, hiệu quả.
Trong tuần qua, tỷ lệ mắc mới COVID-19 tại cộng đồng đã giảm so với tuần trước tại một số địa phương có số mắc cao: Đà Nẵng (giảm 60%), Bình Dương (giảm 27%), Long An (giảm 3%). Số ca tử vong trung bình theo ngày trên toàn quốc giảm 30%, trong đó TP. Hồ Chí Minh giảm 30%, Đồng Nai giảm 50%, Long An giảm 30%, Tiền Giang giảm 70%.
So với tuần trước, các địa phương thực hiện tốt hơn công tác kiểm soát dịch là: Vĩnh Long, Trà Vinh cải thiện từ nhóm 2 lên nhóm 1 và Long An, Tiền Giang cải thiện từ nhóm 3 lên nhóm 2. Riêng Kiên Giang có số mắc mới trong cộng đồng gia tăng (69,7%) so với tuần trước đó (chuyển từ nhóm 2 xuống nhóm 3).
Tình hình dịch tại TP. Hồ Chí Minh trong tuần qua đã giảm rõ rệt trên 2 tiêu chí là số mắc trong cộng đồng và số tử vong. Các quận, huyện đã kiểm soát được dịch là Quận 7, huyện Củ Chi và Cần Giờ. Dự kiến trong thời gian tới, Thành phố sẽ giảm cả số ca nhiễm và số ca tử vong. Tại Bình Dương, số ca mắc và số ca tử vong tiếp tục giảm.
Quân đội đưa quà cứu trợ đến nhà người dân ở phường 27, quận Bình Thạnh- TPHCM. Ảnh: Internet
Đến nay, trên cả nước, số ca khỏi bệnh là 338.000 (chiếm 59% số mắc). Tỷ lệ tử vong tại các tầng đã giảm rõ rệt, đặc biệt tại tầng 3 của các Trung tâm hồi sức tích cực; có 28 tỉnh chưa có ca tử vong.
So với tuần trước, tỷ lệ ca dương tính trên tổng số người xét nghiệm trong cộng đồng trong cả nước giảm từ 1,9% xuống còn 1,6%. Một số tỉnh có số mắc cao, tỷ lệ này cũng giảm mạnh: TP. Hồ Chí Minh (giảm từ 3,7% xuống 1,4%), Long An (giảm từ 2% xuống 0,5%), Tiền Giang (giảm từ 1,2% xuống 0,2%). Theo Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long, nếu không xét nghiệm diện rộng để bóc tách các F0 thì theo tính toán, Hà Nội đã có thể có hàng trăm nghìn ca nhiễm trong thời gian qua.
Hiện số lượng vaccine đã nhận là hơn 34 triệu liều, đã thực hiện tiêm được hơn 27 triệu liều. Một số địa phương có tỷ lệ người trên 18 tuổi tiêm ít nhất một mũi cao như TP. Hồ Chí Minh đã tiêm 7,22 triệu liều (đạt 95-96%); Bình Dương 1,51 triệu liều (78%); Đồng Nai 1,33 triệu liều, (56%); Long An 1,46 triệu liều (100%); Hà Nội 4,04 triệu liều (61%). Theo Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long, ngày 10/9, tốc độ tiêm vaccine đạt khoảng 1,1 triệu mũi, cao nhất từ trước tới nay. Dự kiến từ nay đến cuối năm 2021 sẽ có thêm khoảng 103,4 triệu liều vaccine về Việt Nam. Bộ Y tế đã và đang đàm phán và trao đổi với các đơn vị để cung ứng vaccine cho năm 2022 theo nguyên tắc đảm bảo tiêm đủ cho toàn bộ dân số từ 5 tuổi trở lên và thực hiện việc tiêm nhắc lại theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế thế giới (WHO).
Trong tuần qua, đã tiếp tục hỗ trợ thêm gần 2 triệu người thụ hưởng chính sách từ Nghị quyết số 68/NQ-CP, nâng tổng số kinh phí hỗ trợ lên 12.900 tỷ đồng (tổng số là gần 16,46 triệu người lao động và gần 376.600 người sử dụng lao động) tại 23 tỉnh, thành phố thực hiện giãn cách xã hội và tăng cường giãn cách xã hội. Riêng TP. Hồ Chí Minh đến nay đã chi hơn 6.000 tỷ đồng (chiếm 47% toàn quốc) hỗ trợ hơn 4,93 triệu đối tượng (chiếm 28,5% toàn quốc).
Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến đánh giá cao những quyết sách, giải pháp quyết liệt, đúng hướng, điều chỉnh rất chính xác của Ban Chỉ đạo quốc gia. Ông nêu 3 điểm ấn tượng nhất: Việc chuyển hướng chiến lược lấy xã phường là “pháo đài”, người dân là chiến sĩ, sự quan tâm, sâu sát của các cấp, các ngành, đặc biệt là cá nhân Thủ tướng tới các “pháo đài”; việc xét nghiệm thần tốc và tổ chức tiêm vaccine kịp thời; bảo đảm an sinh xã hội, không để ai thiếu đói và đưa trạm y tế lưu động tới tận phường, xã. Ông lấy ví dụ, người dân rất mừng khi Thủ tướng chỉ đạo quyết liệt tới 15/9 phải hoàn thành xét nghiệm toàn dân và tiêm xong vaccine mũi 1 cho người trên 18 tuổi tại Hà Nội.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đặt nhiều câu hỏi và có các lưu ý cụ thể với các địa phương về công tác phòng chống dịch. Với Kiên Giang, Thủ tướng chỉ rõ, tỉnh quán triệt không hết, tổ chức thực hiện không tốt các biện pháp đã có đầy đủ, rất cụ thể trong các công điện gần đây của Thủ tướng. Các nguyên nhân gây bùng phát dịch tại Kiên Giang đều đã có các bài học kinh nghiệm từ trước tại các địa phương khác, nhưng tỉnh vẫn chủ quan, lơ là. Khi có dịch lại chưa làm tốt việc xét nghiệm thần tốc để phát hiện, bóc tách F0. Thủ tướng yêu cầu lãnh đạo tỉnh kiểm điểm, rút kinh nghiệm, tổ chức thực hiện thật tốt để kiểm soát dịch.
Câu hỏi về tỷ lệ phát hiện lây nhiễm ngoài cộng đồng so với tổng số ca phát hiện cũng được Thủ tướng đặt ra với tất cả các địa phương. Thủ tướng lưu ý các địa phương phải thần tốc xét nghiệm, bảo đảm nhanh hơn tốc độ lây nhiễm của dịch.
Một số điển hình tốt được Thủ tướng biểu dương tại cuộc họp. Qua kiểm tra, Thủ tướng cho biết Chủ tịch UBND Phường 10, Quận 3, TP Hồ Chí Minh nắm rất chắc tình hình thực tế và các chủ trương, giải pháp, tổ chức thực hiện có hiệu quả, phường có hàng ngàn ca mắc nhưng đã kiểm soát được. Những ngày qua, kiểm tra đột xuất các xã, phường, thị trấn đều có người trực. Những xã, phường, thị trấn có lãnh đạo nắm chắc các biện pháp chống dịch, trả lời lưu loát các câu hỏi thì kết quả chống dịch rất tốt. Trong bối cảnh dịch bệnh, càng thấy rất rõ năng lực của cán bộ và của hệ thống chính trị, hệ thống y tế mỗi nơi.
Công tác phòng, chống dịch trong tuần qua đã có những kết quả tích cực. Trong số 23 địa phương thực hiện giãn cách và tăng cường giãn cách xã hội, đến nay, có 8 địa phương kiểm soát dịch tốt gồm Hậu Giang, Bạc Liêu, Vĩnh Long, Phú Yên, Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Cà Mau.
12/23 địa phương gồm Cần Thơ, Long An, Tiền Giang, Đồng Nai, Đồng Tháp, Hà Nội, Khánh Hòa, Đà Nẵng, Tây Ninh, Bình Phước, An Giang, Bà Rịa-Vũng Tàu đang tiếp tục lộ trình thực hiện đạt các tiêu chí kiểm soát dịch. TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương cũng đã có nhiều cố gắng, tình hình đang chuyển biến theo hướng tích cực.
Riêng tình hình tại Kiên Giang lại diễn biến phức tạp hơn, Thủ tướng yêu cầu tỉnh cần nỗ lực hơn, thực hiện nghiêm, hiệu quả các biện pháp chòng chống dịch, nhất là trong quản lý di chuyển, cách ly, chấp hành giãn cách xã hội.
Những chuyển biến đạt được trong tuần qua tiếp tục khẳng định việc kiện toàn tổ chức chỉ đạo, chỉ huy đã mang lại hiệu quả và các biện pháp phòng, chống dịch đề ra là đúng đắn, kịp thời, đặc biệt là sự chỉ đạo thống nhất của Ban Chỉ đạo, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị; lấy xã, phường, thị trấn là pháo đài, người dân là chiến sĩ, là trung tâm phục vụ, là chủ thể phòng, chống dịch, chiến thắng dịch bệnh là chiến thắng của nhân dân. Chúng ta triển khai đồng bộ có hiệu quả các biện pháp y tế từ công tác xét nghiệm, điều trị giảm tử vong, tiêm vaccine, nhất là việc bảo đảm tiếp cận y tế của người dân từ sớm, từ xa, từ cơ sở; bảo đảm lương thực thực phẩm cho người dân, không để ai thiếu ăn thiếu mặc; bảo đảm an dân, an ninh, an toàn trật tự xã hội; quản lý, kêu gọi, tuyên truyền, vận động và huy động mọi người dân tham gia công tác phòng, chống dịch.
Khắc phục những hạn chế, nhanh chóng kiểm soát được dịch
Tuy nhiên, công tác phòng, chống dịch trong thời gian qua vẫn còn một số hạn chế. Một số xã, phường, thị trấn chưa quán triệt hết quan điểm, tư tưởng chỉ đạo, nhất là việc thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch tại cơ sở. Việc giãn cách chưa thực hiện triệt để ở một số địa phương, có nơi, có lúc cực đoan. Có sự khác biệt về quy định đi lại của người dân, lưu thông hàng hóa, tạo ra ách tắc cục bộ, chậm được tháo gỡ. Tốc độ xét nghiệm chậm hơn tốc độ lây lan. Một số các biện pháp chuẩn bị chưa được kỹ lưỡng, thay đổi nhanh, thiếu nhất quán, chưa đánh giá tác động và chưa chuẩn bị truyền thông, gây bức xúc trong xã hội. Chưa sử dụng triệt để và thống nhất các giải pháp công nghệ, gây bất tiện cho người dân, tập trung đông người. Công tác kiểm tra, giám sát chưa được coi trọng ở các cấp. Nóng vội trong việc nới lỏng các yêu cầu giãn cách khi chưa thật sự kiểm soát được dịch bệnh và chưa đạt độ bao phủ vaccine cần thiết. Việc kiểm soát phòng chống dịch chưa tốt, cả về di chuyển, sản xuất, điều trị tại một số địa phương, đơn vị. Sự lãnh đạo, chỉ đạo, các biện pháp chống dịch ở một số nơi chưa tốt, tổ chức chống dịch ở một số cơ sở vẫn là khâu yếu, như thực hiện giãn cách xã hội nhưng chưa hình thành các trạm y tế lưu động.
Mục tiêu trong thời gian tới là giảm thấp nhất số ca tử vong là ưu tiên hàng đầu, nhanh chóng kiểm soát được tình hình dịch bệnh theo hướng dẫn của Bộ Y tế trong thời gian giãn cách. Muốn vậy, phải có tư duy, nhận thức, phương pháp luận, cách tiếp cận thống nhất, không có người dân nào an toàn khi vẫn còn người dân khác mắc bệnh COVID-19, không có địa phương nào an toàn nếu địa phương khác còn phải chống dịch.
Cần tập trung triển khai quyết liệt, hiệu quả một số giải pháp. Theo đó, tiếp tục phát huy vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp, khắc phục những hạn chế, yếu kém trong tổ chức thực hiện ở cơ sở. Nâng cao vai trò nêu gương, dám nghĩ, dám làm của người đứng đầu trong chỉ đạo tổ chức triển khai các hoạt động phòng, chống dịch. Tăng cường kiểm tra, giám sát để phát hiện, kịp thời xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định phòng, chống dịch; đồng thời biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân có các mô hình hay, cách làm tốt trong phòng, chống dịch. Tăng cường cơ chế, chính sách, nguồn lực cho phòng chống dịch, các chính sách cần được cân nhắc thấu đáo, tổng thể, toàn diện. Phải tránh 2 khuynh hướng: Lơ là, mất cảnh giác khi phòng, chống dịch mới đạt được kết quả ban đầu và khi đã giãn cách trong thời gian dài; chủ quan, nóng vội muốn mở lại ngay các hoạt động sản xuất, kinh doanh, khi chưa chuẩn bị tốt, chưa an toàn đã nới lỏng các biện pháp chống dịch. Đây là bài học từ thực tiễn trong nước và ngoài nước.
Tiếp tục triển khai 6 nhóm trọng tâm trong hoạt động dân vận để thường xuyên nắm bắt tình hình nhân dân, kịp thời phản ánh tâm tư, nguyện vọng và kiến nghị của nhân dân. Song song với công tác phòng chống dịch, Chính phủ đã chỉ đạo nghiên cứu kỹ lưỡng, thấu đáo, khoa học, toàn diện xuất phát từ thực tế để có các nhiệm vụ, giải pháp thích ứng an toàn với mọi diễn biến của dịch bệnh, khôi phục và phát triển kinh tế, thực hiện hiệu quả mục tiêu kép. Các Tiểu ban, bộ ngành trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và quy chế làm việc đã được ban hành, chủ động linh hoạt căn cứ vào tình hình, diễn biến của dịch bệnh để chỉ đạo, tổ chức thực hiện cho hiệu quả.
VXB
