Nhớ trung thu cũ mùa trăng

Trung thu không chỉ có một ngày mà năm nào cũng có. Trung thu cũng không chỉ của một vài người, mà của tất cả mọi người. Và dĩ nhiên, cảm nhận Trung thu của mỗi người mỗi khác. Người sang có cách hưởng trung thu tao nhã, người nghèo lại có cách đón trung thu ấm cúng cũng rất riêng. Ngay trong đời người, mỗi năm ta lại chào đón trung thu theo những kiểu không hề lặp lại.

chuy-lag-q1a-1633423188.jpgẢnh minh họa do tác giả cung cấp.

Mùa Trung thu.

Tôi gọi là mùa, vì đón trung thu đâu chỉ một ngày. Trung thu vào chính độ thu về với khí trời man mát, mơn man. Mùa trung thu hớn hở những ngày đầu trẻ em cất bước đến trường. Bạn bè kháo nhau đón ngày trung thu sắp đến, thế là trước cả tháng, cả tuần người ta đã nhắc nhau: sắp tới trung thu.

Mùa trung thu dịp này đang vướng víu Covid - 19, chính vậy nên cái không khí trung thu bị giảm khí thế đi nhiều. Trung thu năm nay đậm đặc thông báo của ti vi, đài báo, của loa truyền thanh xã mê mải với 5K, cách li, giãn cách... Trẻ em vẫn háo hức mà người lớn lại thấy chạnh lòng theo.

Chợt nhớ mùa trung thu cũ rước đèn mời trăng đầy phố thị. Chẳng hẹn hò, chẳng ai tổ chức cuộc diễu hành mà người dân quê tôi hằng năm đều chuẩn bị xe đèn đi rước ông trăng. Ngay từ ngày mười ba, các làng, các xóm, các cụm dân cư, thậm chí đơn lẻ con cháu trong một đại gia đình, ai có xe tô, xe kéo, có khi cả xe trâu, xe bò... đều chở theo đàn con nít du ngoạn phố phường. Những thanh niên đóng vai chú Cuội nhí nhố bên chị Hằng áo cổ trang lả lướt. Những gương mặt hớn hở trong tiếng nhạc đan cùng ánh đèn trục chính phố phường thị trấn thêm vui.

Mùa Trung thu năm nay không được tập trung ăn uống hát hò. Mặc dù ở quê tôi Trung thu từ lâu mặc định là tết dành cho trẻ em, nhưng người lớn cũng rất thích những dịp trung thu. Các gia đình trong xóm lại góp chung mua đồ nấu nướng. Người lớn vui trung thu bằng bữa cỗ linh đình, trẻ em tung tăng hớn hở với các món đồ chơi được mua tặng. Trung thu lại là một dịp các gia đình trong xóm xích lại gần nhau hơn. Đối với xóm tôi, Trung thu vui hơn cả Tết nguyên đán. Tất nhiên, cũng như nhiều nhà khác, có năm gia đình tôi ăn tết trung thu với đại gia đình ở nhà anh trai cả.

Vui nhất hôm trung thu là giờ phút phá cỗ. Mấy năm trước chưa có dịch Covid, sau khi "đánh bóng mặt đường" theo đoàn xe rước trăng ngoài đầu phố, trẻ em người lớn lại tụ về cái rạp bày cỗ của xóm để ăn bánh trái. Bánh nướng, bánh dẻo được cắt ra, đĩa xoài, đĩa hồng, lựu, bưởi, thanh long...bày đầy bàn trông ngon mắt. Trong tiếng nhạc trung thu vui nhộn, người lớn cà kê chuyện trên trời dưới đất, bọn trẻ mồ hôi mồ kê rửa vội tay mà đến lấy bánh ăn. Trông chúng thật hạnh phúc!

Tôi hồi lại ngày mình còn thơ bé, ngày ấy đón trăng thật giản dị. Trên cái sân gạch trước cái nhà ngói năm gian, một cái chiếu cói trải ra sân cả nhà ngồi hóng mát, ngắm trăng. Ngày ấy trăng tròn vạnh như cái đĩa to thẹn thùng trốn trong lùm tre bên kia bờ ao. Trung thu năm nào mẹ cũng mua bánh trung thu, nhưng nó chẳng màu mè như bánh thời giờ mà mẹ mua cả cột "bánh nướng" thường có 5, 6 cái gì đó, nhưng ăn rất ngon. Bưởi trong vườn nhà, khế ở trên cây cũng được vặt xuống, những quả ổi góc bờ ao toả hương thơm lừng...và rất nhiều loại quả nông thôn bày đầy ra đĩa. Tôi vẫn nhớ ngày đó ít phải mua hoa quả.

Cả nhà quây quần bên nhau nghe bà kể chuyện "ngày xưa", bố kể chuyện đi làm, mẹ bàn chuyện thôn xóm, em tôi thường hát những bài hát trẻ con hồn nhiên mà chẳng thấy ngại ngùng. Bên ánh lửa từ cái đèn xâu bằng những hạt bưởi khô toả mùi tinh dầu thơm nhưng nhức, những môi cười ngày đó vẫn như còn in trong tâm trí của tôi. Cuội theo chị Hằng bay dần lên ngọn dừa nhà tôi toả sắc chính là lúc đến giờ phá cỗ. Cũng là những món hoa quả vườn nhà thỉnh thoảng đã ăn mà lúc trung thu ăn dường như ngon hẳn. Bánh nướng có nhân mỡ ăn cùng cùi bánh bằng bột mì, ôi sao thuở ấy, thấy ngon thật là ngon.

Trung thu ngày nắng vàng pha hương ổi chín, đêm thì thầm gió quện hoa dẻ ngoài hiên. Nhìn vẻ ngây thơ trong gương mặt bọn trẻ thấy yêu yêu cái buổi lên chín lên mười của mình. Chỉ là trong mùa thu covid, lại thương nhớ về trung thu cũ mùa trăng...

Theo Chuyện làng quê