Trong hàng loạt nghiên cứu và bình luận trên số đặc biệt ra ngày 17/2 của tạp chí Năng lượng tự nhiên, các nhà khoa học đã đánh giá xem làm thế nào các thành phố có thể sử dụng hiệu quả hơn các nguồn năng lượng tái tạo, lên kế hoạch ứng phó với sự thay đổi mạnh mẽ của nhiệt độ và nguy cơ tình trạng này thường xuyên xảy ra. Trong bối cảnh có khoảng một nửa dân số thế giới sẽ sinh sống tại các thành phố vào năm 2050, cơ sở hạ tầng hiện nay, vốn đang phụ thuộc vào nguồn nhiên liệu hóa thạch, nhiều khả năng sẽ không đủ để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng, như việc sử dụng điều hòa tăng vọt trong tiết trời nóng nực các tại đô thị khi vào hè.
Do biến đổi khí hậu là hiện tượng dài hạn, một nhóm các nhà nghiên cứu quốc tế đã muốn tìm hiểu về tác động của thời tiết cực đoan trong ngắn hạn đối với mạng lưới điện. Họ sử dụng các mô hình khí hậu để mô phỏng cách thức nhu cầu điện tăng và giảm tại 30 thành phố của Thụy Điển trong điều kiện thời tiết được cho là có ảnh hưởng lớn, qua đó họ phát hiện ra rằng có sự thiếu hụt lớn về công suất và nguy cơ mất điện cao.
Trưởng nhóm nghiên cứu Dasun Perera nhận định các hiện tượng thời tiết cực đoan có thể giảm hiệu suất cung cấp điện tới 16%, dễ dàng dẫn tới tình trạng mất điện và gây thiệt hại kinh tế lớn. Nhóm nghiên cứu cũng nhận thấy tình trạng nóng lạnh ngày càng tăng có ảnh hưởng đến sự kết nối của nguồn cung năng lượng tái tạo trong mạng lưới điện hiện nay. Điều này sẽ có tác động lớn đến chất lượng không khí và đặt ra thách thức lớn hơn cho chính phủ và thành phố đang tìm cách giảm bớt khí thải carbon.
Một nghiên cứu được công bố vào tuần trước cũng đã cảnh báo rằng số ngày và đêm cực nóng tại Bắc bán cầu có thể tăng gấp 4 vào năm 2100. Hiện tượng này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người do cơ thể sẽ không có thời gian để đều chỉnh thích nghi. Kể cả khi được dùng điều hòa nhiệt độ, vẫn có hàng trăm triệu người dân trên toàn thế giới chịu ảnh hưởng từ nắng nóng. Ước tính, hiện có khoảng 1,1 tỷ người trên thế giới đang dễ bị tổn thương do nắng nóng, nhưng lại không đủ tài chính để mua thiết bị làm mát hoặc không được tiếp cận nguồn điện.
Theo nhà nghiên cứu Perera, các hiện tượng thời tiết cực đoan và các hệ thống năng lượng hiện vẫn chưa được xem xét trong các kế hoạch năng lượng. Điều này sẽ dễ dàng dẫn tới sự chênh lệch trong cung-cầu khi các hiện tượng thời tiết cực đoan gây mất điện. Nghiên cứu nhấn mạnh việc nêu bật tác động của thời tiết cực đoan là rất quan trọng vì chúng sẽ tác động đến nhóm người dễ bị tổn thương trước và nghiêm trọng nhất. Trong khi đó, các nhà nghiên cứu nhiều nước châu Âu và Mỹ nhấn mạnh rằng mô hình thời tiết truyền thống thường không đề cập đến thời tiết cực đoan. Do đó, các chính phủ cần cân nhắc đến những nguy cơ nhiệt độ nóng và lạnh bất thường trong ngắn hạn, khi cập nhật hay xây dựng cơ sở hạ tầng năng lượng.
Các nhà nghiên cứu đánh giá để vượt qua tình trạng hiện nay cần phải có những hướng đi mới, thí nghiệm mới kết hợp với các công cụ mới. Mặc dù đây là đây là một đòi hỏi khá cao, song các nhà nghiên cứu cho rằng vẫn cần phải sớm triển khai.
BT
